O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Klassifikatsiyasi.
Ssifomeduzalar 
5 
turkumga 
bo‘linadi. 
Stavromeduzalar 
(Stauromedusae)
turkumiga o‘troq yashovchi bir necha tur kiradi. Meduzalar poya-chasi 
yordamida substratga yopishib yashaydi. Hayot siklida nasl almashinishi bo‘lmaydi. Planula 
lichinkasi bevosita yosh meduzaga aylanadi. Asosiy vakillaridan lyutsernariya 
(Lucernaria)
va 
Haliclystusni
ko‘rsatish mumkin. 
Kubomeduzalar (Cubomedusae)
— mayda meduzalar, soyaboni chetida to‘ rttadan 
ropaliyalari va paypaslagichlari joylangan. Iliq suvli dengizlarning uncha chuqur bo‘ lmagan 
joylarida uchraydi. Ayrim meduzalar, masalan, Avstraliya va Indoneziya qirg‘oqlari yaqinida 
tarqalgan 
Chiropsalmus
meduzasi odam uchun xavfli, uning "kuydirishi" o‘limga sabab bo‘ lishi 
mumkin. 
Coronata turkumi
turlari ko‘ p emas, dengizning chuqur qismida uchraydi. Soyaboni 
halqa egat orqali markaziy diskka va periferik "toj"ga bo‘lingan. 
Semaeostomeae turkumi
soyaboni disksimon yassi, soyabon chetida juda ko‘p 
paypaslagichlari bor. Turkumga deyarli hamma dengizlarda keng tarqalgan aureliya 
(Aurelia 
aurita)
, shimoliy dengizlarda tarqalgan qutb meduzasi 
(Cyanea
capillata)
kiradi. Ayrim vakillari 
(Pelagia)
qorong‘ida kuchli nur taratadi. 
Ildizog’iz meduzalar (Rhizostomida)
turkumiga ancha yirik, tropik dengizlarda keng 
tarqalgan meduzalar kiradi. Soyaboni chetida paypaslagichlari bo‘lmaydi. Ozig‘ini xartumi 
orqali filtrlab oladi. Qora dengizda ildizog‘iz meduza 
Rhizostoma pulmo
uchraydi. Ayrim turlari 
tuzlangan holda iste‘mol qilinadi.