O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Boshliqichlilar tipining umuviy tavsifi. 
Bo‘ shliqichlilar tipiga 9000 ga yaqin tur kiradi. 
Ko‘pchilik turlari dengizlarda, ayrim turlari chuchuk suvlarda uchraydi. O‘troq, erkin, yakka 
yoki koloniya bo‘ lib yashaydi. Tanasi radial o‘qli simmetriyaga ega. Simmetriya soni 
takrorlanib turadigan organlar soniga bog‘liq. Organlar soniga binoan bo‘ shliq ichlilar 2, 4, 6, 8 
yoki undan ko‘ proq simmetriya yuzasiga ega bo‘lishi mumkin. 
Bo‘ shliqichlilar - ikki qavatli hayvonlar. Ontogenezda ularning tanasida faqat ikkita 
qavat, ya‘ni tashqi ektoderma va ichki endoderma hosil bo‘ladi. Bu ikki qavat mezogleya parda 
orqali ajralib turadi. Bo‘shliqichlilar tanasini odatda bir uchi ochiq, ichi bo‘ sh qopga o‘ xshatish 
mumkin. Og‘zi bir necha paypaslagichlar bilan o‘ralgan. Ozig‘i tana bo‘shlig‘ida hazm bo‘ ladi. 
Hazm bo‘lmagan oziq qoldig‘i yana og‘iz teshigi orqali chiqarib yuboriladi. Embriologiya 
nuqtai-nazardan bo‘ shliqichlilar tanasini gastrulaga qiyoslash mumkin. 
Hayot kechirish xususiyatiga binoan bo‘shliqchililar o‘troq yashovchi 
poliplar
va erkin 
yashovchi meduzalarga ajratiladi. Poliplar odatda koloniya hosil qiladi; 
meduzalar 
esa erkin 
yashaydi. Lekin poliplar orasida ham yakka yashovchi va sekin harakatlanuvchi vakillari bor. 
Poliplar koloniyasi yangi kurtaklarni ona polipdan ajralib ketmasligi tufayli hosil bo‘ladi. 
Koloniya bir xil poliplardan 
(monomorf koloniya)
yoki har xil poliplar 
(polimorf koloniya) 
dan 
iborat bo‘ lishi mumkin. Hamma bo‘ shliqichlilarning otuvchi hujayralari bo‘ladi. Bo‘ 
shliqichlilar Gidrozoylar, Sifomeduzalar, Korall poliplar sinflariga ajratiladi.