O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti filologiya fakulteti

G`ovlab ketgan va tashlandiq bog`ga o`xshaydi…(222) 

     Yuqorida muallif asar qahramoni Hamlet tilidan aytilgan ichki monologdagi 

satrlarda o`z mamlakati hukmdorlarini, ular siyosatini - rank, ya`ni burgan yovvoyi 

o`ti bilan bosib ketgan boqqa o`xshatadi. Ayni paytda ushbu ko`ngil buzar bog`dan 

uyalish, xazar qilish lozomligini ta`kidlab yana boshqa undov so`zlar ham qo`llaydi. 

Fursat kelganida aytish kerakki, so`z, ayniqsa u tasvir vositasi sifatida 

qo`llanilganda o`zining haqiqiqy ma`nosini muayyan kontekstdagina namoyon 

qiladi.  

Shekspir ijodi adabiy tahliliga bag`ishlangan   ilmiy tadqiqot ishlari e`lon 

qilingan mazkur saytida bu haqda qiziqarli kuzatishlarni ko`ramiz. 

"Shekspir tasvirlagan boq` bu siz ko`ngil ichishingiz uchun sayr qiladigan va 

kapalaklar rang-barang gullarga qo`nadigan chaman emas. Balki, bir-biridan 

yaramas ishlari bilan zamonasida pechak kabi o`sib chiqaveradigan guruhlarga 

berilgan tashbehdir.Shekspirning ta`biricha butun olam ana shunday sug`orib 

bo`lmas begona O`tli bog`lardan iborat.")  

Bu o`rinda, ya`ni Hamlet misolidagi tasvirda jannat bo`g`idagi xiyonatga duch 

kelamiz. Aniqrog`I, arvoh Qirolning o`z ukasi tomonidan uning bog`ida o`ldiriladi. 

Qizig`i,  ana shu "rankly abused" (burgan zahri)ni Arvoh tilidan ramziy qilib 

aytilganda "Daniya qulog`i"ga quyiladi. Shekspir tasodifan jannat bog`i va unda 

sodir bo`lgan voqealarga murojaat qilmagan, bu tashbeh oddiy tashbeh emas. Shu 

sababli tarjimada ularga alohida ahamiyat berish lozimdir.  

     Asarda syujetida Hamlet Ofeliyani sevadi, Ofeliya ham unga befarq emas. 

Lekin Hamlet otasi qasddan o`ldirilgandan so`ng fikru xayoli qasos olish bilan band 

---

65 

 

bo`ladi. Ofeliyaning akasi Laert unga Hamletninf muhabbatiga ishonmaslikni 

uqtiradi. Shekspir Laert tilidan Hamletga nisbatan turli o`xshatishlarni qo`llaydi. 

Laert: 

Hamlet iltifotlariga aslo ishonma, 

U tentaklik yoki qonning qutqusi xolos.