O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi narziyeva nargiza norkuziyevna

Faoliyat mahsulini tahlil qilish metodi. 

Bu  metod  psixologiyada  inson  xotirasi,  tafakkuri,  qobiliyati  va  xayolining 

xususiyatlarini aniqlash maqsadida keng qo'llaniladi. Odam chizgan rasmlar, yasagan 

o'yinchoqlar,  modellar,  to'qigan  narsalar,  tikkan  qo'g'irchoqlar,  to'qib,  so'zlab 

berilgan hikoyalar, texnik konstruktsiyalar sxemasini tushunish kabilarni tahlil qilish 

orqali ularning mantiqiy xotirasi, tafakkuri, badiiy va adabiy qobiliyati, ijodiy xayoli, 

texnik ijodi yuzasidan materiallar to'plash mumkin. Mazkur metodda ijod mahsulini 

yaratgan jismoniy shaxs bevosita ishtirok etmaydi. Tekshiriluvchi bilan tekshiruvchi 

o'rtasida  muloqot  o'rnatish  uchun  shaxsning  psixikasi  to'g'risida  sirtdan  muayyan 

hukm  va  xulosa  chiqariladi.  Tekshiruvchi  (o'qituvchi,  murabbiy,  psixolog)  ekspert 

tariqasida  shaxslar  ijodiyotiga  baho  beradi,  bunda  mehnat  mahsulining  shakli, 

mazmuni,  sifati,  orginalligi,  hajmi,  xususiyati  bilan  keskin  tafovut  qilishi  nazarda 

tutiladi.  Ijodiy  faoliyat  mahsullarini tahlil  qilish  orqali  har xil yoshdagi va kasbdagi 

odamlarning psixik xususiyatlari to'g'risida malumotlar to'plash mumkin. 

Faoliyat  mahsulotlarini  o'rganish  inson  ruhiyatini  o'rganish  metodlari  ichida 

o'ziga xos o'rinni tashkil etadi. Shuni ta'kidlab o'tish joizki, inson ruhiyatini o'rganish 

yuqoridabayon  qilingan  metodlardan  tashqari  yana  ayrim  qo'shimcha  metodlardan 

ham foydalaniladi. E’tirof etish joizki, qo'llanilayotgan har bir metodning o'ziga xos 

ijobiy,  afzal  tomonlari  bilan  birgalikda  qiyin  va  salbiy  tomonlari  ham  mavjud.  Shu 

bois  konkret  shaxs  ruhiyatini  o'rganish  vaqtida  yakka  metodlar  natijalari  bilan 

kifoyalanib  qolish  mumkin  emas.  Ruhiyatni  tekshirishda  atroflilik,  dinamiklik, 

ob'ektivlik,  tekshiruvchining  yosh  xususiyatlarini  inobatga  olish  va  boshqa 

tamoyillarga suyanish darkor. 

Shundagina  shaxs  haqida  batafsil  ma'lumotlarga  ega  bo'lishimiz  mumkin.  Har 

qanday yog'ochdan san'at asarini yaratib bo'lmaydi(Pifagor).