O’zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti

Ishlab chiqarish unumdorligini empirik formulalardan aniqlash giratsion, inersion, panjarali elaklar, spiralli klassifikatorlar va boshka ba’zi apparatlar uchun qo‘llaniladi.

Empirik formulalar nazariy formulalarga o‘xshab ishlab chiqarish unumdorligi qayta ishlanayotgan mahsulotning eng muhim va xossalari apparatning ishlash tartibiga bog‘liqligini ko‘rsatadi. Nazariy formulalardan farq qilib empirik formulalar shu formulalarning to‘g‘riligi (xaqligi) tajriba yo‘li bilan aniklangan sharoitlarning orasida qo‘llanilishi mumkin.

Ishlab chiqarish unumdorligini energiyaning solishtirma sarfi normalari bo‘yicha aniqlash. Bu usulning mohiyati shundan iboratki, qayta ishlanadigan mahsulotning xajmi yoki massa birligiga energiya solishtirma sarfining normasi belgilanadi.

Energiyaning solishtirma sarfi normalarini aniqlash uchun solishtirma yuk normalarini aniqlashdagi usullar qo‘llaniladi, ya’ni asos uchun etalon mahsulot energiyasining solishtirma sarfini, etalon va tekshirilayotgan material energiya sarfini taqqoslash orqali belgilanadigan energiya sarfini nisbiy koeffitsientiga ko‘paytmasiga teng.

Ishlab chiqarish unumdorligini qayta ishlanuvchi mahsulotning apparatda bo‘lish vaqtiga qarab aniqlash. Ba’zi jarayonlarning muvaffakiyatli ketishi uchun mahsulotni qayta ishlashning aniq vaqti talab qilinadi. Bu guruhdagi apparatlarning foydali xajmi vakt birligida talab qilinadigan xajmiy ishlab chiqarish unumdorligini kerakli qayta ishlash vaqtiga ko‘paytirish orqali aniqlanadi. Alohida operatsiyalar uchun qayta ishlash vaqti tadqiqot ishlari natijalari asosida belgilanadi.