O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va geografiya fakulteti kimyo kafedrasi nuritdinov Azimjon Qayum o’g’lining

I.3-rasm. Bo’yoqlar katalogi.
Suvli-dispersion bo’yoqlar uchun qo’shimchalar: emulgatorlar (difinil, sirt aktiv moddalar); dispergatorlar pigmentlar va to’ldiruvchilar (masalan, natriy geksametafosfat); quyuqlashtiruvchilar (selluloza efiri, metakril kislotaning sopolimeri); tiksotrop modddalar (bentonit, aerosil); karroziyaga qarshi himoya vositalari (NaNO₂ C₆H₅COONa).
Sirt aktiv moddalar
Turli turdagi yuqori sifatli qurulish materiallari olish uchun xomashyo aralashmasini g’ovaklashtirish muxim. Buning uchun yuqorida aytib o’tilgan usullar yordamida aralashmaga texnik usulda olingan ko’pik yoki ko’pik hosil qiluvchi qo’shish bilan va uni intensiv aralashtirgan holda dispersialangan havo pufakchalarini hosil qilib erishish mumkin.
I.3. Emulsion bo’yoqlar ishlab chiqarish bosqichlari
Suvli-dispersion bo’yoqlar ishlab chiqarish texnologiyasi asosiy 4 boshqichda amalga oshiriladi:

• 
  Polimerlar bilan pigment va to’ldiruvchilarning suvli-dispersion birikma hosil qilishi;
  
• 
  Pigment pastasini disoergatsiyalash;
  
• 
  Qo’shimcha komponentlar kiritish;
  
• 
  Tayyor aralashmani filtrlash va qadoqlash.
  

Dispergatsiya suyuq yoki qattiq jismni ingichka holatgacha maydalash jarayonidir. Bu aerazol, suspenziya, kukun va emusiya usullaridan foydalaniladi. Bu jarayon maxsus dispergator- sharli tegirmonda amalga oshiriladi. Jihozning ishlashi vertikal va gorizontal kameralarda komponentlarni maydalashga asoslangan.
Dispergatsiya jarayoni tugagandan so’ng meshalka o’rnatilgan dissolver idishga tushiriladi va komponentlar qo’shib uni intensiv aralashtirib turiladi. Jarayon taxminan 20-30 daqiqa borishi mumkin. Bu vaqt dispergator va dissolverning xususiyatiga, aralashmadagi komponentlarning miqdori va xossasiga qarab o’zgarishi mumkin.
Yuqoridagi boshqichlardan tugagandan so’ng filtrlanadi va tayyor bo’yoq qadoqlanadi. Barcha jarayonlar +5 dan past bo’lmagan haroratda amalga oshirilsa bo’yoq o’zining xossasini yo’qotmaydi.