O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy fanlar fakul’tеti tarix kafеdrasi

4-TOPSHIRIQ
LUG’AT-MA’LUMOTNOMA TAYYORLASH

“O‘zbekistonning eng yangi tarixi” o‘quv kursi universitetdagi ijtimoiy fanlar orasida asosiy o‘rin egallaydi. Ushbu fanning fan sifatida mazmunan idrok etish va tushunish uchun fanga taalluqli bo‘lgan tarixiy, siyosiy tushuncha va tamoyillarni o‘zlashtirish muhim ahamiyatga ega. O‘quv fanining asosiy tushunchalarini shakllantirishda esa ilmiy adabiyotlar, ensiklopediya va lug‘atlar, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalardan olingan hamda asosiy tarixiy materiallarni anglash vazifasini bajaradigan maxsus so‘zlar va terminlar asosiy rol o‘ynaydi. Vatanimiz tarixi bilan qiziqib tarixiy-badiiy va ilmiy asarlarni o‘qiyotgan har qanday talaba ma’lum bir tarixiy atama yoki tushunchani mazmunini to‘g‘ri anglab yetmay ozmi-ko‘pmi qiyinchiliklarga duch kelishi tabiiy hol. Chunki aksariyat darslik va o‘quv qo‘llanmalarida notanish tushunchalar izohlarsiz bayon etilgan. Talabalar oldida turgan ana shunday muammolarni bartaraf etish maqsadida lug‘at-ma’lumotnoma tuzish tavsiya etiladi.

Lug'at – tavsiflangan birliklarning ma’nosini tushuntiradigan, ular haqida turli xil ma’lumotlarni beradigan yoki ma’lumotnoma sifatida ishlatiladigan ma’lum bir tartibda joylashtirilgan so’zlar to’plami.

Lug’at-ma’lumotnoma tuzishda quyidagilarga e’tibor berish lozim:

– “O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fani bo‘yicha lug‘at-ma’lumotnoma ushbu o‘quv fanining umumiy so‘z birikmalari, terminologik birikmalarni o‘z ichiga olishi lozim;

– lug‘atda so‘zlarning kelib chiqishiga izoh beriladi;

– termin yoki so‘z birikmasining ma’nolari ko‘rib chiqiladi hamda so‘zlarning mavjud talqini yoziladi;

– lug‘atdagi so‘zlar alifbo tartibida joylashtiriladi;

– bosh so‘zlar qalin bosh harflarda, keyin asl tilning imlosida so‘zning grafik ko‘rinishi beriladi.

Masalan: