O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

6.5.2.5 Ёш физиологияси ва гигиена: 
организмнинг ѐш хусусиятлари ва органлар ҳамда тизимларнинг турли вазифалари. Организм-яхлит 
бир тизим. Одамнинг ўсиш ва ривожланиши. Организмнинг атроф-муҳит билан алоқадорлиги. Ирсий 
касалликларнинг генезиси ва уларни профилактика қилиш масалалари. Ёш организмнинг ўсиши ва 
ривожланишининг ўзига хослиги. Ички секреция безларининг фаолияти. Гармонлар муҳим биостимулятор 
ва регулятор сифатида. Тўқима, орган ва организмлар вазифаларининг гуморал бошқаруви, организмлар 
ҳаѐт фаолиятида нерв тизимининг аҳамияти. Ҳар томонлама тараққий этган шахсни тарбиялашда соғлом 
турмуш тарзининг аҳамияти. Болалар соғлиғини ҳимоя қилишда оиланинг ўрни. Соғлом организмни 
таъминлашда овқатланиш кун режими ва бошқа омилларнинг аҳамияти. Инсон организмининг жисмоний ва 
руҳий соғлом бўлишида гигиенанинг аҳамияти. Шахсий гигиенага қўйиладиган талаблар ва гигиена 
меъѐрлари.
 
6.5.2.6 
Экология ва табиатни муҳофаза қилиш: 
одам ва биосфера:
биосферанинг тузилмаси, экосистемалар, организм ва муҳитнинг ўзаро 
муносабатлари, одамнинг соғломлиги ва экология. Атроф-муҳитнинг глобал муаммолари.
 
табиатдан
фойдаланиш:
табиий ресурслардан оқилона фойдаланишнинг экологик тамойиллари ва 
табиатни муҳофаза қилиш, табиатдан оқилона фойдаланишнинг иқтисодий асослари. Атроф-муҳитни 

---

238 
муҳофаза қилиш техника ва технологиялари. Экологик ҳуқуқ асослари ва касбий масъулият. Атроф-муҳит 
соҳасида халқаро алоқалар.
 
6.5.3 Касбий фанлар бўйича
Педагогика ва психология курси 
6.5.3.1 Умумий психология: 
умумий психология
: умумий психологиянинг объекти, вазифалари. Психология табиий ва ижтимоий 
фан сифатида. Психика ҳақида тушунча, психиканинг ориентировка қилувчанлик ва бошқарувчанлик 
вазифаси. Бош мия ва психика. Психика ва онг. Психология ва фалсафа. Шарқ мутафаккирларининг 
психологик қарашлари. Психика ва онгни таҳлил қилиш принциплари. Ҳозирги замон психологиясининг 
тузилмаси ва унинг принциплари. Психологиянинг соҳалари. Психологиянинг методлари ва унинг таҳлили. 
Фаолиятнинг психологик таҳлили. Мотивлар ва фаолият. Психиканинг тараққиѐти. Мотивация ва эмоция 
психологияси. Ирода психологияси. Шахс психологияси. Шахс, индивид, индивидуаллик тушунчалари. 
Фрустрация ва шахснинг истиқбол режалари. Конформизм. Дунѐқараш ва эътиқод. Мулоқот психологияси 
ва нутқ. Диққат ва унинг турлари. Сезги ва идрок. Хотира ва хаѐл. Тафаккур. Муаммоли вазият ва уни ҳал 
қилиш. Темперамент, унинг ўзига хос хусусиятлари. 
Ёш ва педагогик психология:
ѐш ва педагогик психологиянинг предмети, унинг ривожланиш тарихи, 
Шарқ мутафаккирларининг қарашлари. Ёш психологиясидаги мактаблар. Ёш психологиясини ўрганиш 
методлари. Таълим мазмуни ва психик тараққиѐт. Ёшнинг умумий характеристикаси. Ёш тараққиѐтини 
даврлаштириш. Мактабгача ѐш даври характеристикаси. Кичик мактаб ѐши даври психологияси. Ўсмир 
психологияси, ўспирин психологияси. Таълимни ва билимларни ўзлаштиришни бошқариш психологияси. 
Таълим ва ақлий тараққиѐт. Тарбия методлари ва формалари. Бўлғуси ўқитувчи шахси сифатлари. 
Педагогик қобилият: назария ва амалиѐт.