O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

 
2 
4 
Komparativistika. 
Naturalizm,
psixologizm 
 
Por-Royal 
grammatikasi. 
Rus 
tilshunosligi. 
M.V.Lomonovsovning ―Rossiya grammatikasi‖ asari.
Komparativistika oqimlari: naturalizm va psixologizm, 
ularning yetakchi vakillari haqida ma‘lumot berish.
 
2 
5. 
V. fon Gumboldt va F. 
de 
Sossyur 
ta‟limoti. 
Tilning ta‟riflari.
. 
 
V.fon Gumboldt va F.de Sossyur ta‘limotini
o‗rganish Psixologizm (G.Shteyntal va b.). F. de 
Sossyur ta‘limoti. 
Tilning ta‘riflari haqida.
 
2 
6 
Til va nutq 
 
Til va nutqni farqlash, uning nazariy asoslari bilan 
tanishtirish.
Til va nutqning ham ijtimoiy, ham individual
xarakteri.
Nutq faoliyati.
 
2 
7. 
Til birliklari 
 
Tovush va fonema, ularning o‗zaro munosabati. Fonema haqidagi 
fikrlar. So‗z va u haqdagi fikrlar. Leksema, morfema, morf, allomorf, 
ularning mohiyati, vazifasi, xususiyatlari. Suz birikmasi va gap, 
ularning vazifasi, o‗ziga xos xususiyatlari
Til va nutq birliklari tasnifi, ularning farqlari haqida 
ma‘lumot berish.
 
2 
8. 
Nutq birliklari.
 
Tovush, so`z, so`z birikmasi, gap va matn kabi nutq 
birliklari, ularning o`ziga xosliklari, jihatlari, fikr almashish 
jarayonidagi vazifasi haqida ma‘lumot.
2 
9. 
Substantsiya va forma.
Sistema va struktura 
Substansiya (mohiyat) – ichki, forma (shakl) – tashqi tomonlar 
sifatida falsafadagi mohiyat va hodisaning tilda mazmun va shakl 
sifatida talqin qilinishi. Shakl (forma, hodisa)ning mazmun (mohiyat, 
substansiya) bilan dialektik bog`liqligi. Til va nutqqa, uning 
birliklariga shakl va mazmunning, tovush va ma‘noning xosligi. 
Substantsiya va forma. Sistema va struktura kabi 
kategoriyalar haqida tasavvur hosil qilish.