O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti «Geografiya» kaferdrasi

 
12- M
A’RUZA.
 GEOGRAFIK JARAYONLAR. AHOLI MIGRATSIYASI VA 
GLOBALIZATSIYA. 
Reja: 
1.
Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasining sabablari 
2.
Xalqaro migratsiyaning to’lqinlari va asosiy hususiyatlari
3.
Ishchi kuchini tortishining zamonaviy markazlari. 
4.
O’zb
ekiston va xalqaro ishchi kuchi bozori 
Tayanch so’zlar: 
aholi joylashuvi, Xalqaro ishchi kuchi, migratsiyaning 
to’lqinlari
, 
Immigratsiya, 
Emigratsiya, 
migratsiya, 
mehnat 
resurslari, 
reemigratsiya 
Xalqaro 
ishchi 
kuchi 
migratsiyasining 
sabablari.Xalqaro 
iqtisodiy 
munosabatlarning zamonaviy usullaridan biri- 
Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasi
hisoblanib, uning asosini ishchilar, hizmatchilar, turli soha mutaxassislari, ilmiy-
texnik hodimlar, madaniy va sanoat sohasidagi kadrlar tashkil etadi. Ishchi 
kuchining xalqaro bozori milliy chegaralarni kesib o’tadigan, turli yo’nalishda 
harakat qiladigan meh
nat resurslari oqimlarini o’z ichiga oladi. Xalqaro mehnat 
bozori mehnat migratsiyasi sifatida mavjuddir.
1995 yilning boshida jahonda 35 mln.dan ortiq mehnatkash- migrantlar 
mavjud bo’lib, ular har bir migrantning qaramog’ida o’rtacha 3 tadan oila aozos
i 
bo’lgan bo’lsa, migratsiya qilayotgan aholining soni 100 mln.dan oshib ketadi. 

---

Ishchi kuchi migratsiyasining sabablari iqtisodiy va noiqtisodiy harakterdagi 
faktorlarga bo
ьliq bo’ladi. Noiqtisodiy harakterdagi migratsiya sabablari 
- siyosiy, 
milliy, diniy va irqiy sabablari bo’lishi mumkin.
Iqtisodiy 
sabablarning 
kelgusida 
turli 
mamlakatlarning 
iqtisodiy 
taraqqiyotning turli darajasida turtganligi bo’la oladi. Ishchi kuchi 
farovonlik 
darajasi past bo’lgan davlatdan farovonlik darajasi yuqori bo’lgan davlatlarga 
ko’chib ketadi. 
Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning rivojlanishida ahamiyatli o’rinni egallab 
kelayotgan ishchi kuchi migratsiyasi bugungi bozor iqtisodiyoti asosida 
rivojlanayotgan jahon mamlakatlarining ko’pchilik uchun daromad manbai bo’lib 
hizmat qiladi.