O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti «Geografiya» kaferdrasi

rayonlarning kompleks muammolari 
tushunchasi yoki ilmiy y
o’
nalishi yaratilgan edi. Bu, ayniqsa, 
o’
zining geografik 
o’
rni va tarkibiga k
o’
ra 
o’
ziga xos
bo’lgan Farg’ona vodiysi uchun ayniqsa 
ahamiyatli edi. 
Hududiy ishlab chiqarish majmualari ham tizim-
tarkib g’oyasiga ko’
ra k
o’
p 
bosqichli, pog’onasimon (ierarxiyali) bo’l
adi. Bunda birlamchi element sifatida 
oddiy korxona xizmat qiladi. Jumladan, sanoat asosida vujudga kelgan hududiy 
majmualarning negizini, birlamchi elementini sanoat korxonasi tashkil qiladi. 
Sanoat korxonasi sanoat ishlab chiqarishining texnologik 
xo’jalik
hamda yuridik 
(huquqiy) jihatdan tashkil etilishining birlamchi b
o’g’inidir. Ular zavod yoki 
fabrika k
o’
rinishida 
bo’l
adi. Zavodlarda, odatda, ishlab chiqarish vositalari, 
fabrikalarda esa iste’mol mollari ishlab chiqariladi.
Sanoat korxonasi mavjud 
bo’l
gan joy 
sanoat punkti
hisoblanadi. Agar bir
joyda bir necha sanoat korxonasi mavjud 
bo’l
sa, u holda
sanoat markazi
vujudga keladi. Yirik sanoat markazlari atrofida sanoat punktlarining joylashuvi 
navbatdagi, ya’ni sanoat ishlab chiqarishini hududiy tashkil etilishining to’
rtinchi 
pog’onasi, bosqichi
-
sanoat tugunini
shakllantiradi. Aynan sanoat tugunlarida 

---

hududiy majmualar mukammal tus oladi. Chunki, bunday sharoitda sanoat 
korxonalarining oddiy hududiy guruhi emas, balki ular 
o’
rtasida aloqadorlik 
(ishlab chiqarish, texnologik, infratuzilma, aholi va mehnat resurslari aloqalari) 
mavjud 
bo’l
adi. Binobarin, sanoat tugunlarini sanoat ishlab chiqarish 
majmualarining eng yetuk shakli, deb baholash 
to’g’ri
roqdir. 
Sanoat tugunlari, ya’ni sanoat korxonalarini bir joyda g’uj holda 
mujassamlashuvi