O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti «Geografiya» kaferdrasi

 Elektr quvvati
omili hozirgi zamon ishlab chiqarishni, xatto transport va 
qishloq xo’jaligini ham elektr 
quvvatisiz tasavvur qilish q
iyin. Bu sohaning o’ziga 
xosusiyati shundaki u yaratgan maxsulotni yani elektr quvvatini jam
g’
arib 
omborxonalarga yi
g’ib bo’lmaydi. Undan ayni paytni o’
zida foydalanish kerak. 
Bundan tashqari elektr kuvvati yuqori kuchlanish tarmoqlari (shahobchalari) orqali 
uzoq masofalarga berilishi mumkin. Xuddi shu maqsadda Konsk-Achinsk, 
Ekibastuz k
o’
mir xavzalarida ham xuddi shunday majmua barpo etilmokda. 
 Suv va iqlim
sharoiti ham ishlab chiqarish tarmoqlarini joylashtirishda katta 
axamiyatga ega. Suv manbalari ayniksa kimyo, e
g’
och-tselyuloza, metallurgiya 
zavodlarning faoliyatiga sezilarli tasir qiladi. Jumladan ch
o’
yan erituvchi pechlarni 
sovutish uchun ham suv kerak. 
Suv va iqlim omilining ah
amiyati qishloq xo’jaligi uchun katta. Chunonchi, 
O’
rta Osiyo 
xususan O’zbekistonda ananaviy dex
qonchilik uning issiq sharoitida 
faqat suniy sug’orish asosida olib boriladi. Paxta meva sabzavot uzum va boshqa 
qishloq xo’jaligi maxsul
otlariga suv hamda, issik iqlim sharoitda sanoat 
korxonalarini ochik usulda qurish, suv va boshqa alkogolsiz ichimliklar ip gazlama 
iishlab chiqarishga o’xshash tarmoqlarni ko’proq rivojlantirish talab etiladi.
 Aholi va mehnat resurslari omili
. O’zbekisto
nda maxaliy aholi tabiiy 
ko’payishining yuqoriligi va uning mi
gratsion xarakatining sustligi mehnat 
zaxiralarini k
o’
plab shakllanishiga olib keladi. Shu sabali bizda mehnatga layoqatli 
juda k
o’
p. Ularning mikdori qishloq joylarida sust rivojlangan kichik shaharlarda 

---

juda k
o’
p. Binobarin, bunday joylarda ish 
o’
rinlarini kengaytirish, k
o’
paytirish 
yangi sanoat va boshqa korxonalar, madaniy muassasalarni qurish zarur. 
Istemol omili
. Bu omilning roli hozirgi kunda keskin ortib bormokda. 
Iste
ьmol faqat xalq xo’jaligining exti
yoji bilan belgilanmaydi. Ayniqsa, ushbu 
omil oziq- 
ovqat korxonalarini o’ziga «tortadi», yani bunday korxonalar bevosita 
aholi yashovchi maskanlarda joylashtiriladi.