O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti «Geografiya» kaferdrasi



Download 2,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/246
Sana22.06.2022
Hajmi2,66 Mb.
#690949
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   246
Bog'liq
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA

 
TAVS
IYA ETILADIGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
 
1.
Peter Haggett. Geographie: Eine Globale Synthese. Verlag Eugen Ulmer, 
Stuttgart 2004.
2.
Dr. Christion Sawyer ap* Human geography crash course. Printed in the 
United States of America.Green Edition. - 2012. 
3.
Солиев А.С. Иқтисодий география: назария, методика ва амалиёти 
[Матн]: танланган асарлар / А.Солиев; масъул муҳаррир: О.Б.Ота
-
Мирзаев. –
Тошкент: Камалка, 2013. 184 б.
4.
Абдуллаев О. Иқтисодий география ва экология. Наманган. 2002. 290 
б.
5.
Баранский Н.Н. Научные принципы географии. Избр.труды.–
M., 1980. 
6.
Джонсон Р.Д. География и географы –Л., 1989.
7.
Жекулин В.С. Введение в географии. 
-
Л.: ЛГУ, 1989.
8.
Саушкин Ю.Г., Введение в экономическую географию. 
- M., 1970. 
9.
Солиев А.С Ўзбекистон географияси // Ўзбекистон иқтисодий ва 
ижтимоий географияси. 

T.: Университет. 2014.
10.
Назаров М.И., ТожиеваЗ.Н. Ижтимоий география. 

T.: Университет. 
2003. 
 
5-M
A’RUZA
. XVIII

XIX ASRLARDA GEOGRAFIYA FANIDA 
IJTIMOIY ILMIY Y
O’
NALISHINI NAZARIYASINI SHAKLLANISHI 
Reja: 
 
1.
Akademik ekspeditsiyalar.
2.
Vasiliy Nikitich Tatishev. Immanuil Kant.
3.
Tyunen 

qishloq hujaligi shtandorti nazariyasining muallifi. Aleksandr 
Gumboldt 

geografik-taqqoslash usulining asoschisi.
4.
Karl Ritter 

geografiya fanining nazariyotchisi va tashkilotchisi.
5.
Konstantin Arsenyev. Pyotr Petrovich Semyonov Tyan-Shanskiy. Djordj 
Perkins Marsh va b. 
 
Tayanch so’z va iboralar: 
Antik davr, Falle
s, Aristotelь va ularning 
geografik qarashlari, Ipak yo’li, Geografik kashfiyot, Temuriylar davri, «sanoat 
inqilobi» davri, FTI. 
 
Qadimgi yoki antik davr. Bu davr (er.avvalgi VII asrdan eramizning V asriga 
qadar) geografiya fanining shakllanish paytiga 
to’g’ri
keladi. Misr, Yunoniston, 
Xitoy, Hindistonda yangi geografik 
g’oyalar
paydo 
bo’lgan
. Masalan, Yerning shar 
shaklda ekanligi 
g’oyasini
dastlab Fales er.avv. VII asrda aytgan 
bo’lsa
, shu fikrga 
Pifagor va uning shogirdlari (er. avv. VI-V asrlar), Aristotel (Arastu-er. avv. IV 
asr), Eratosfen ( er. avv. III asr) va boshqalar 
qo’shilgan
. Siriyalik Posidaniy (er. 
avv. II-I asr) Yerning sharsimonligiga asoslanib geografik zonallik 
g’oyasini


aytgan va 9 ta mintaqaga (zona) ajratgan (hozir 13 taga ajratiladi). Keyinroq 
Strabon (er. avv. II-I asr) sharsimon Yerda beshta mintaqa yoki zona bor deb 
hisoblab quyidagilarni yozib qoldirgan
: “
Yerda beshta zonlar farqlanadi. 
O’rtadagi
zona eng issiq, chetdagilari esa juda sovuq (bularda yashab 
bo’lmaydi
). Boshqa
zonalarda yashashadi va bir xil yil fasllari 
bo’ladi
. Lekin bir paytda emas. Ana 
shulardan bittasida antixatonlar yashasa boshqasida biz yashaymiz
”.
Yer sharida quruqlik 
ko’pmi
(Ptolemey) yoki suv 
ko’pmi
(Gomer, Strabon) 
degan
g’oya
ham XIX asrning boshlariga qadar yechilmay keldi.
“Janubiy Yer”ni 
izlash 1820 yilda Antarktidani kashf etish bilan yakunlandi va suvning ko’pligi 
isbotlandi. Yer yuzasining o’zgarib turishi haqidagi g’oya Garaklit (er. avv. 530
-
470 yillar) davridan to XIX asrning boshlariga
qadar mavhum bo’lib keldi. Bu 
masalani 1912 yilda A.Vegener “Materiklar siljishi” asarida ilmiy asoslab berdi.
Yer yuzasining mukammalroq xaritasini Ptolemey (90-168y) tuzgan edi. Uni 
ko’p marotaba qayta chop etishgan. Masalan, Strabon shunday degan:”
Yerning 
odam yashaydigan qismi oroldir, buni bizning sezgimiz va tajribamiz 
isbotlamoqda. Odam qadami yetib borgan hamma chekka joylarda, dengiz borki, 
biz ularni okean deb ataymiz”.

Download 2,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   246




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish