O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti jismoniy madaniyat kaferdrasi «tasdiqlayman»

Tarbiyaviy vazifalar - 
erta yoshdan boshlab bolalarda kun tartibiga qat’iy 
rioya qilish odatini, kundalik jismoniy mashqlar bilan shug’ullanish odatlarini 
tarbiyalash muassasalarda va uyda bu mashqlar bilan mustaqil shug’ullanish 
ko’nikmasini rivojlantirib borish zarur. Bolalarning o’z tengdoshlari va 
kichkintoylar bilan jismoniy mashqlarni, shu jumladan, harakatli o’yinlarni tashkil 
etish va o’tkazishni o’rgatib borish muhimdir. 
Jismoniy tarbiya jarayonida axloqiy, nafosat, mehnat tarbiyasini amalga 
oshirish uchun ko’pgina imkoniyatlar mavjud. 
Jismoniy mashqlar mashg’ulotlari to’g’ri tashkil etilganda ijobiy 
xususiyatlarini (tashkilotchilikni, intizomlikni, mustaqillikni, faollikni) tarbiyalash 
uchun, axloqiy sifatlarni (rostgo’ylik, adolatlilik, dњstlik hissi, o’zaro yordam, 
jamoada shug’ullanish malakasi, jihozlariga yaxshi munosabat, topshiriqni 
bajarishga javobgarli), shuningdek, irodaviy sifatlarni (mardlik, hal qiluvchanlik, 
qiyinchiliklarni yegnishda qat’iylik, o’z kuchiga ishonish, chidamlilik va 
boshqalar) namoyon etishda qulay sharoitlar yaratiladi. 
Yaxshi qo’yilgan jismoniy tarbiya ko’p jihatdan o’quvchilarni aqliy 
rivojlanishiga, nutqini rivojlantirishga imkon beradi. 
Jismoniy mashqlar mashg’ulotlarida bolalarda hamma psixik jarayonlar 
(qabul qilish, fikrlash, eslab qolish, tasavvur etish va h.k), shuningdek, fikrlash 
jarayonlari (kuzatish, taqqoslash, tahlil qilish, umumlashtirish va h.k.) rivojlanib 
boradi. 
O’quvchilar o’zlari egallagan bilimlari va kњnikmalarini faoliyati, 
mustaљillik, fikr yurituvchanlik, topqirliklarini namoyon etgan holda ijodiy 

---

105 
foydalana olishlariga intilishlari zarur. 
Jismoniy tarbiya nafosat tarbiyasini amalga oshirishga imkon beradi. 
Jismoniy mashqlarni bajarish vaqtida go’zallikni, qaddi-qomatni, harakat ifodasini, 
kiyim, jismoniy tarbiya jihozlarini, atrof-muxit holatini qabul qilishga, sezish, 
tushunish va to’g’ri baholash qobiliyatini rivojlantirish, nafis intizomga intilish, 
harakat va so’zlarda uchrab qoladigan qo’pol holatga qarshi kurashni rivojlantirish 
zarur. 
Jismoniy tarbiya jarayonida mehnatga tayyorlash amalga oshiriladi: bolalarda 
sog’liq mustahkamlanadi, harakat ko’nikmalari shakllanadi, mehnat uchun zarur 
jismoniy sifatlar, harakat ko’nikmalarini va mehnat jarayonlarini tezda egallash 
qobiliyati rivojlanadi. Undan tashqari, xona va maydonni jihozlash (sakrash uchun 
qumli chuqurchalarni qurush va h.k.) bilan sport jihozlarini tayyorlash va tiklash, 
(irg’itish uchun haltachalar tikish, irg’itish uchun nishonlar tayyorlash va h.k.) 
bilan ularni tozalikda saqlash (bolalar gimnastik devor, to’plar, tayyoqchalar, 
gardishlar, velosipedlar, gimnastik tushaklar va h.k. changini artishlari) bilan 
bog’langan holda mehnat ko’nikmalarini egallaydilar, bolalarda kattalar mehnatiga 
hurmat xususiyatlari oshib boradi.