O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti jismoniy madaniyat kaferdrasi «tasdiqlayman»

Ko’rganiga taqlid qilishning samaradorligi quyidagi to’rt faktor (omil)ga 
bog’liq. Ular:
-
o’quvchilarni taqlid qilishga tayyorligi, uning darajasini taqlid qilinadigan 
ob’ektning o’rganishda sodir bo’ladigan qiyinchiliklarga muvofiq kelishi, jismoniy 

---

187 
mashqning ijrosini qiyinligi, uni egallash uchun o’quvchidan faqat maksimal 
zo’riqish talab qilishidek faktorlar; 
-
o’quvchilarni taqlid ob’ektiga oid tasavvurlarining mukammalligi faktori; 
-
qiziqishga sabab bo’ladigan taqlidning ta’limga xos tub motivi uchun imkon 
yaratish va uni moxiyatining darajasini farqlay olishi; 
-
o’quvchining taqlidga xohishi, kuzatayotganini aktiv takrorlashi (V.V. 
Belinoьich, 1958) faktori va boshqalar. 
Jismoniy mashqni ko’rsatish uchun qo’yiladigan uslubiy talablar:
a) o’rganilayotgan harakat faoliyatini ijodiy takrorlashga imkoniyat ochish 
maqsadida harakat ijrosini sharxlash bilan (komentariyali) olib borish - 
mashqningtexnikasi mazmunini gapirib, bajarib ko’rsatish; 
b) ko’rsatish paytida o’quvchilarni o’qituvchining ko’rsatishi, bajarishidagi 
emotsional holatiga taqlid qilish, uni e’tibordan chetda qoldirmaslik orqali ta’lim 
jarayoniga jonlanish kiritish, faol munosabatni shakllantirish. 
Ko’rsatishning o’qitish vazifalari mazmuniga muvofiqligi:
a) ko’rish orqali mashqning ijro texnikasini to’la tasavvur qilib, uni 
takrorlashni uddasidan chiqa olsa, harakat o’qitishning mazmunidagi vazifaga 
muvofiqligi, lekin mashqni ko’rsa-yu, harakatini bajara olmasa, takrorlashni 
uddalay olmasa, ta’limda samaraning bo’lmasligi; 
b) harakat faoliyatini egallashda, o’rganishda ko’rsatish talab etilsa, mashq 
texnikasining ijrosini ko’rsatuvini individuallashtirilishi va ijro mahoratining 
yuqori darajadaligi; 
v) o’quvchi diqqatini alohida harakatlarga va aktsentlashtirilgan zo’rikishlarga 
qaratish, lozim bo’lsa, ko’rsatishda mashqning aynan o’sha e’tiborli joylarini 
takroriy, ypg’u berib, sekinlashtirib ijro etish. 
Aniq bo’lmagan, palapartish ko’rsatishlarga yo’l qo’ymaslik, ijroni 
o’quvchilar tomonidan namuna sifatida qabul qilinishiga erishish orqali 
ko’rgazmalilikning mazmuni ta’lim vazifalari mazmuniga muvofiq keldi, deb 
xisoblanadi.