Mintaqaviy tarmoq — biror tuman, viloyat yoki respublika miqyosidagi komp’yuterlarni o’zida mujassamlashtirgan tarmoq.
Bunday tarmoqda bir nechta markazlashgan (ya’ni lokal tarmoqlarni birlashtiruvchi) juda quvvatli serverlar mavjud bo’ladi va bunday serverlar o’rtasidagi axborot aloqa kabeli, optik tolali yoki sun’iy yo’ldosh radioapoqa kanallari yordamida uzatiladi
Global tarmoq — dunyoning ixtiyoriy davlatidagi komp’yuterlarni o’zida birlashtirish imkoniga ega bo’lgan tarmoq. Bu tarmoq internet (Internet) deb xam yuritiladi.
Internet bilan birga intranet tushunchasi xam ishlatiladi. Intranet — bu internet texnologiyasi, dastur ta’minoti va bayonnomalari (protokollari) asosida tashkil etilgan, ma’lumotlar ombori va elektron jadvallar bilan jamoa bo’lib ishlash imkonini beruvchi korxona yoki tashkilot mikyosidagi yangi axborot muxitini tashkil etuvchi komp’yuter tarmog’idir.
Intranet boshqa komp’yuter tarmoqlaridan quyidagi jixati bilan farqlanadi: bir yoki bir nechta serverdan tashkil topgan tarmoq mijozi undagi ma’lumotlardan foydalanish uchun ularning qaysi serverda, qaysi katalogda, qanday nom bilan saqlanayotganligini, ularga kirish usuli va shartlarini bilishi zarur bo’ladi. Internetda esa bunday noqulayliklarning oldi olingan bo’lib, uning foydalanuvchisi bunday ma’lumotlarni bilishi shart emas. Bundan tashqari, internet tarmog’ida mavjud bo’lgan barcha elektron xujjatlar va ma’lumotlar omborini giperbog’lanishlar yordamida o’zaro bog’lab yagona axborot muxiti qurish, unda qulay axborot qidiruv tizimlarini tashkil etish mumkin bo’ladi.
Кomp’yuter tarmoqlarida ma’lumot almashish
Кomp’yuter tarmoqlarida ma’lumotlar dasturlar yordamida kichik bloklarga bo’linadi va bir komp’yuterdan ikkinchisiga uzatiladi. Bunday bloklar paketlar deb ataladi
Ma’lumotlar odatda fayllarda saqlanadi. Tarmoqda fayllarni bloklarga bo’lmasdan ikkinchi foydalanuvchiga uzatish kanalni (aloqa liniyalari) band qilishga olib keladi. Bundan tashqari katta xajmdagi bloklarni yuborish ko’p vaqt talab qiladi
Paket – komp’yuter tarmoqlaridagi axborotning asosiy o’lchov birligi xisoblanadi. Ma’lumotlarni paketlarga bo’lish o’z navbatida uzatish tezligini oshiradi va tarmoqning boshqa foydalanuvchilariga tarmoqda axborot almashish imkonini beradi
Ma’lumotlar blokini paketlarga bo’lishda tarmoq operasion tizimi paketdagi ma’lumotga qo’shimcha axborot ya’ni sarlavxa va treyler qo’shib yuboradi.
Sarlavxa – yuboruvchi adresi, paket qaysi blokning qaysi qismiga tegishliligi xaqidagi axborotlarni saqlaydi.
Treyler – yuborilayotgan paketning xatosiz etib borishini tekshiruvchi axborotni o’z ichida saqlaydi. Agar xatolik bo’lsa treyler paketni qayta yuborilishini talab qiladi
Do'stlaringiz bilan baham: |