O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

38.
 
 Zararsizlantirish - 
hudud, ob’ekt, suv, oziq-ovqat, em-xashakning 
radioaktiv va xavfli kimyoviy moddalar bilan ifloslanishi va zararlanishini 
radioaktiv qoldiqlardan tozalash, gazdan tozalab zararsizlantirish va 
simobdan zararsizlantirish yo‘li bilan, shuningdek xavfli biologik 
moddalar bilan zararlanishini zararli mikroblarni zararsizlantirish va 
zaharsizlantirish yo‘li bilan yo‘l qo‘yiladigan eng kam me’yorgacha 
kamaytirish. 
39.
 
 Zararsizlantirish - 
hudud, ob’ekt, suv, oziq-ovqat, em-xashakning 
radioaktiv va xavfli kimyoviy moddalar bilan ifloslanishi va zararlanishini 
radioaktiv qoldiqlardan tozalash, gazdan tozalab zararsizlantirish va 
simobdan zararsizlantirish yo‘li bilan, shuningdek xavfli biologik 
moddalar bilan zararlanishini zararli mikroblarni zararsizlantirish va 

---

223
zaharsizlantirish yo‘li bilan yo‘l qo‘yiladigan eng kam me’yorgacha 
kamaytirish. 
40.
 
Yod profilaktikasi
- qalqonsimon bezni radioyod ta’siridan muhofaza 
qilishga qaratilgan muhim tadbir. Radiatsiyaviy avariya sodir bo‘lganida 
katta miqdorda radioyod atrof muhitga chiqadi. Radioyoddan muhofaza 
qilish uchun turg‘un yod preparati qabul qilinadi. 
41.
 
 Dezaktivatsiya, radioaktiv qoldiqlardan xoli qilish –
radioaktiv moddalar 
chiqib ketishi bilan bog‘liq avariyalar oqibatlarini bartaraf etishning 
asosiy tadbirlaridan biri; hududdan, bino va inshootlardan, texnikadan, 
kiyim-kechakdan, oziq-ovqatdan, tuproq va suvdan, boshqa zararlangan 
ob’ektlar va muhitlardan fizik-kimyoviy yoki mexanik usulda radioaktiv 
ifloslanishni olib tashlashga asoslanadi. 
42.
 
 Dezaktivatsiya
(dez... va lot. activus — taʼsirchan) — radioaktiv zarralar 
bilan zaharlangan obʼyektlar (suv, oziq-ovqat, kiyim-bosh, tuproq, bino va 
inshootlar, texnika, qurol-yarogʻlar)ni radioaktiv iflosliklardan tozalash.