O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi namangan muhandislik-pedagogika instituti

 
Vizual materiallar 
1-ilоva 
 
 
 
 
 
 
 

---

178 
 
 Po’lat 
Po’lat-tarkibida uglerоd miqdоri 2% gacha bo’lgan temir bilan uglerоdning 
bоg’lanuvchan qоtishmasidir.
  
2-ilоva 
 
Po’latning asosiy turlari
 
Olish  usuliga qarab, po’latlar, marten, konvertor va  elektr po’latlariga bo’linadi.
 
 
Po’latlar kimyoviy tarkibi bo’yicha uglerodli va legirlangan bo’ladi.
 
 
Turli usullarda olingan uglerodli po’latning qotishiga ko’ra sokin, yarim sokin va 
qaynaydigan po’latlarga bo’linadi. 
 
Tarkibiga kiritilgan legirlovchi qo’shilmalarga qarab po’lat xrom-marganetsli, 
marganets-nikelg’-misli po’lat va hokazolar deb aytiladi. 
Bundan tashqari, tarkibidagi jami qo’shilmalarga ko’ra po’latlar kam legirlangan 
(tarkibidagi legirlovchi qo’shilmalar miqdori 2,5% gacha bo’lgan), o’rtacha 
legirlangan (tarkibidagi legirlovchi qo’shilmalar miqdori 2,5 dan 10% gacha bo’lgan) 
va ko’p legirlangan (tarkibidagi legirlovchi qo’shilmalar 10% dan ortiq) po’latlarga 
bo’linadi.
 
Sifatiga ko’ra po’latlar, odatda, oddiy, sifatli, юqori sifatli va aloҳida юqori sifatli 
po’latlarga bo’linadi.
 
Vazifasiga  ko’ra  po’latlar  quyidagi  guruxlarga  bo’linadi:  konstruktsion  po’latlar, 
bular turli qurilish qurilmalari va mashinalar detallarini tayyorlash  uchun ishlatiladi; 
maxsus  po’latlar  –  bular  yuqori  olovbardosh  va  yeyilishga  chidamli,  shuningdek 
zanglashga chidamliligi bilan tavsiflanadi; nihoyat, asbobsozlik po’latlari va hokazo. 
 

---

179