O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi namangan muhandislik-pedagogika instituti

ISSIQLIK IZОLYATSIYASI MATERIALLARINING TURLARI 
 
 
 
 
 
Issiqlik izolyatsiyasi 
deb atrofdagi muhitga issiqlik yo’qotilishini 
kamaytirish maqsadida turar joy va  sanoat binolari, issiqlik agregatlari hamda 
quvurlar qurishda ishlatiladigan materiallarga aytiladi. 
Asosiy  xom  ashyoning  turiga  ko’ra  issiqlik  izolyatsiyasi  materiallari 
mineral xom ashyoning  har xil turlari (tog’  jinslari, shlak, shisha, asbest) 
asosida tayyorlanadigan noorganik, organik (ularni ishlab chiqarish uchun 
tabiiy  organik  materiallar-torf,  yoғoch  tolali  materiallar  xom  ashyo  bўlib 
xizmat  qiladi)  va  plastmassalardan  tayyorlanadigan  materiallarga 
bo’linadi. 
 
Tuzilishi bo’yicha issiqlik izolyatsiyasi materiallari tolali (mineral 
paxta, shisha tolali (mineral paxta, shisha tolali (donador) perlit, 
vermikulit), g’ovak (g’ovak betonlardan tayyorlangan buyumlar, 
ko’pikshisha) materiallarga turlanadi
.
 
Zichligi bo’yicha issiqlik izolyatsiyasi materiallari: 15, 25, 35, 50, 
75, 100, 125,  150, 175, 200, 225,250,300,350, 400, 450, 500,600 
markalarga bo’linadi. 
Bikrliliga (nisbiy deformatsiyalanishiga) qarab materiallar yumshoq 
(M)-mineral va shisha paxta, kaolin va bazalg’t toladan  qilingan paxta, 
yarim bikr (P)- sintetik bog’lovchi asosida tayyorlangan shtapelg’, shisha 
toladan қilingan plitalar va boshqalar, bikr (J)- sintetik bog’lovchi asosida 
mineral paxtadan qilingan plitalar, yuqori bikr (PJ), qattiq (T) materiallar 
bo’ladi
.
 
Issiqlik o’tkazuvchanligi jihatidan issiqlik izolyatsiyasi materiallari 
quyidagi sinflarga bo’linadi: A- issiqlik o’tkazuvchanligi past – 0,06 Vt 
/(m

0
S)  gacha, B-issiqlik o’tkazuvchanligi o’rta – 0,06 dan 0,115 Vt 
/(m

0
S) gacha V- issiqlik o’tkazuvchanligi yuqori – 0,115 dan 0,175 Vt 
/(m

0
S) gacha. 

---

 
133