O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti

Iqtisodiy rayonlar quyidagi talablarga javob berishi kerak:

1. Katta iqtisodiy va demografik salohiyatga ega bo’lishi (aholisi kamida 1,5—2,0 mln kishi, yalpi milliy mahsulotdagi ulushi 5 foizdan ortiq);

2. Mamlakat milliy iqtisodiyoti va uning eksport salohiyatini yuksaltirishda faol ishtirok etishi;

3. Ichki hududiy-iqtisodiy jihatdan yaxlitlik;

4.Rayon hosil qiluvchi tarmoq va markazlarning mavjudligi;

5.Mintaqaviy iqtisodiyotning kompleks rivojlanganligi;

6. Xo’jalikning bazoviy sohalariga ega bo’lishi (elektr energetika, qurilish va paxta tozalash sanoati);

7.Transport va boshqa infratuzilmalarning shakllanganligi va boshqalar.

O’zbekiston Respublikasi tarkibida Qoraqalpog’iston Respublikasi, 12 viloyat hamda alohida maqomga ega bo’lgan poytaxti Toshkent shahridan iborat.

Respublikada 2015 yilning 1-yanvar holatiga ko’ra 157 ta tuman, 119 shahar, 1085 ta shaharcha qayd etilgan. Respublikada maydonining kattaligi bo’yicha Qoraqalpog’iston Respublikasi, aholi zichligi yuqoriligi bo’yicha Andijon viloyati ajralib turadi.

Bir xil sharoitda qishloq tumanlarining ko’p-kamligi viloyat hududining katta-kichikligi va ayniqsa, aholisining soni va uni hududiy tashkil etilganligi bilan bog’liqdir.

Mut keyinchalik nima sababdan ba’zi shaxarlar boshqa shaxarlarga nisbatan zichlik darajasi bunchalar farq qilishini tushuntirish uchun omillarga o’z e’tiborini qaratdi. U shaxarlarning kam zichlilikka ega bo’lishi quyidagi hududnining xususiyatlariga bog’liqligini aniqladi:

• 
  Avtomobillarning ko’pligi
  
• 
  Daromad darajasining ko’pligi
  
• 
  Qora tanlilarning butun bir aholis soniga nisbati
  
• 
  Shaxar hududining kengligi
  
• 
  Shaxar markazida ishlab chiqarish kuchlarining klasteri keng va sezilarli emasligi
  
• 
  uy xo’jaligini yuritishda sifatning pastligi²