O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti

2.Iqtisodiy rayonga xos xususiyatlar, rayon hosil qiluvchi omillar.

Iqtisodiy rayonning eng muhim belgisi uning iqtisodiy jihatdan bir butunligi, yaxlitligi bilan asoslanadi. Iqtisodiy rayonning ushbu belgisi uning mamlakat xalq xo’jaligida bo’lgan munosabatida ham, rayon ichidagi iqtisodiy aloqalarda ham namoyon bo’ladi. Shuning uchun ham iqtisodiy rayonlashtirsh jarayonida rayon ichidagi va rayonlararo iqtisodiy munosabatlar hamda aloqalarni, hududiy mehnat taqsimotini tadbiq etish va baholash muhim o’rin egallaydi. Iqtisodiy rayon mamlakat xalq xo’jaligining ajralmas bir bo’lagidir. Shu bilan birga har bir iqtisodiy rayon mmlakat xalq xo’jaligi doirasida ma’lum vazifani bajaradi.

Hududiy mehnat taqsimoti - iqtisodiy rayon hosil qiluvchi eng muhim omildir. Hududiy mehnat taqsimoti iqtisodiy rayonlarning jami tizimini, ular o’rtasidagi mavjud aloqalarni belgilab beradi. Hududiy mehnat taqsimoti insonlar o’rtasidagi ishlab chiqarish munosabatlarining bir turidir. Iqtisodiy geografiyaning asosiy kategoriyasi-hududiy mehnat taqsimoti avvalambor iqtisodiy rayonlarning ishlab chiqarishni ixtisoslashuvida o’z ifodasini topadi. Ushbu ixtisoslashuv iqtisodiy rayonning tabiiy va inson resurslaridan, uning ijtimoiy-tarixiy hamda iqtisodiy shart-sharoitdan oqilona foydalanishga imkon yaratadi. Shuning natijasida, ishlab chiqarishning yuqori darajadagi iqtisodiy samaradorligi ta’minlandi, mehnat xarajatlari keskin kamayadi, uning unumdorligi esa o’zining yuqori nuqtasiga etadi.