O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. N. Zaripov


 Nur izini hosil qilish va yorug`lik tarqatish usullari



Download 5,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet53/94
Sana20.02.2022
Hajmi5,59 Mb.
#461156
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   94
Bog'liq
fayl 1728 20210906

5.4. Nur izini hosil qilish va yorug`lik tarqatish usullari.
 
Real tasvirlarni ko`rishda nurni yo`nalishini kuzatish usullari, uning qayta (aks 
etish) va sinish effektlarini hisobga olgan holda, keng qo`llaniladi.
Bunda yorug`lik manbasidan to`g`ri chiziqli trayektoriya bo`yicha biror bir
obyektga tushadi. Obyektga tushgan yorug`lik nuri sinib obyektning ichiga ketishi 
yoki qaytishi mumkin. Obyektdan qaytgan nur yana to`g`ri chiziqli tarqalib keying 
obyektga tegishi mumkin va hokazo. Oxirida nurlarning bir qismi nazoratchi ko`ziga 
tushib unda tasvirni xosil qiladi. Agar nazoratchi ko`zi oldida tasvir tekisligini 
joylashtirsak uni kesib o`tgan nurlar unda tasvirini paydo qiladi. Yuqorida aytib 
o`tilgan jarayon nurlarni to`g`ri yo`nalishini kuzatish deyiladi. Bu holda yorug`lik 
manbasidan tarqalgan ko`pgina nurlar obyektlarga tushmasligi yoki nazoratchi 
ko`ziga yetib kelmasligi mumkin. Shuning uchun kompyuter grafikasida faqat 
foydali nurlar, ya’ni nazoratchi ko`ziga tushuvchi nurlar hisobga olish tavsiya 
qilinadi. Shu sababli nurlarni yo`nalishini kuzatish teskari bajariladi, yani yorug`lik 
manbasidan emas nazoratchi ko`zidan boshlab biror bir obyektning nub bilan 
kesilish nuqtasiga qadar. Yuqorida aytib o`tilgan jarayon nurning yo`nalishini 
teskari kuzatish yoki shunchaki 
nurning yo`nalishini kuzatish
deyiladi. Aynan shu 
Vektor yo`nalishi
(5.3.12)


94 
usulni quyda ko`ramiz: Nurni yo`nalishini kuzatish usulida obyektning ixtiyoriy 
nuqtasining yorug`ligini va berilgan yo`nalishida undan qaytuvchi yorug`lik 
energiyasini qismini aniqlash masalasi ko`riladi. Bu energiya ikkita qismdan tashkil 
topadi-bevosita (dastlabki) yorug`lik, yani yorug`lik manbasidan bevosita olinuvchi 
energiya va ikkinchi yorug`lik, ya’ni boshqa obyektlardan keluvchi energiya. Bu 
bo`lish nisbiy. Ma`lumki, bevosita yorug`lik tasvirga katta hissa qo`shadi.[4]
5.7-chizma. Nurning yo`nalishini kuzatish asosiy modeli.
Odatda amaliyotda obyektning sirti taqsimot qonuni berilgan tasodif 
orientatsiyalangan tekis ideal mikroyoqlardan tashkil topadi deb hisoblanadi.
Faraz qilamizki:
n-sirtning R nuqtadagi normal vektori ya’ni o`rta tekislik normal vektori;
h- mikroyoqning normal vektori;
α- ular orasidagi burchak:
α=arccos(n,h). 
5.8-chizma. O`rta tekislik normal vektori.
Sirt 
α
-ning tasodifiy qiymatini taqsimotini zichligini beruvchi funktsiya 
D(α)
 
orqali ifodalanadi. 
D(α) 
uchun bir nechta model mavjud:

Download 5,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish