O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov

Steril suspenziyalar organizmga quyidagi yo‘l bilan kiritiladi:

1. 
   mushak orasiga
   
2. 
   teri ostiga
   
3. 
   teri ichiga
   
4. 
   vena ichiga
   
5. 
   og‘iz orkali
   

Yumshoq dori shakllari
Surtma (maz) – Unguentum (qaratqich kelishik birlik sonda – unguenti, qisqartirilgani – ung.). Surtmalar yumshoq dori shakli bo‘lib, faqat tananing sirtiga qo‘llash uchun ishlatiladi. Surtmalar dorivor moddalarga surtma asoslarini qo‘shish yo‘li bilan olinadi.
Surtma asoslari sifatida ko‘pincha quyidagi moddalar ishlatiladi:
1. Vazelin (Vaselinum) – neftni qayta ishlash mahsuloti. Vazelin yaxshi saqlanadi, indifferent, so‘rilmaydi. Shuning uchun mahalliy ta’sir ko‘rsatadigan surtmalarni tayyorlashda qo‘llaniladi.
2. Lanolin (Lanolinum) – tozalangan yog‘simon modda, qo‘ylarning junidan olinadi. Yaxshi so‘riladi va saqlanadi, mutlaqo indifferent. Umumiy ta’sir ko‘rsatuvchi surtmalarni tayyorlashda ishlatiladi.
3. Spermatset (Spermacetum) – kitsimon hayvonlardan olinadigan yog‘, xossalariga ko‘ra lanolinga o‘xshaydi.
4. Cho‘chqaning tozalangan yog‘i (Adeps suillus depuratus) – juda yaxshi surtma asosi hisoblanadi, rezorbtiv ta’sir qiluvchi surtmalar tayyorlashda ishlatiladi.
Ko‘zga surtish uchun mo‘ljallangan surtmalarning umumiy miqdori 5-15 gramm, qolgan barcha surtmalar esa 20 grammdan 100 grammgacha bo‘ladi. Ularga retsept qisqartirilgan va kengaytirilgan shakllarda yoziladi. Retseptda surtmalarni kengaytirilgan ko‘rinishda yozilganda surtmalarning tarkibiga kiruvchi hamma Moddalarning nomi va miqdori yoziladi. Keyin ularni aralashtirib, surma hosil qilish to‘g‘risidagi ko‘rsatma beriladi, so‘ngra D.S. yoziladi.


Misol: Tarkibida 2,5 foiz gidrokortizon saqlagan 20 gramm vazelinli surtmaga retsept yozilsin. Terining shikastlangan joyiga surtishga tavsiya qilinsin.
Hisoblash: 100 g – 2,5 g
20 g – x