O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov

Tempalgin
Farmakologik xususiyatlari. Metamizol - me'da-ichak yo'lida tez va to'liq so'riladi, qabul qilgandan so'ng o'rtacha 30-120 minutlarda plazmada maksimal kontsentratsiyalarni hosil qiladi. Plazma proinlari bilan qisman bog'lanadi va jigarda jadal metabolizmga uchraydi. Metamizol fermentsiz gidroliz yo'li bilan 4-metilaminoantipiringacha (MAA) tez metabolizmga uchraydi. Keyingi metabollanishi faol 4-aminoantipirin (AA) orqali 4-atsetilaminoanti-piringacha (AAA) boradi. MAA ni to'liq bo'lmagan oksidlanishi yo'lida 4-formilaminoantipirin (FAA) birikmasi hosil bo'ladi.
Shunday qilib yuborilgan dozaning faqat 65-70% metabolizmga uchraydi. Asosiy metabolite AAA ni chiqarilishi 90% gacha buyraklar orqali va 10% gacha safro orqali taxminan 10 soatlik yarimchiqarilish davri bilan amalga oshiriladi. Yoshga qarab MAA ni yarimchiqarilish davri 2,6 soatdan (21-30 yoshgacha) 4,5 soatgacha (73 - 90 yoshgacha) oshadi.
Triatsetoamin-4-toluensul`fonat - me'da-ichak yo'llarining yuqori qismlarida jadal so'riladi va plazmada terapevtik kontsentratsiyalarini qabul qilingandan so'ng 30 minutda hosil bo'ladi.
Farmakodinamik xususiyatlari. Tempalgin o'rtacha namoyon bo'lgan yallig'lanishga ta'siri bilan birga kuchli va davomli og'riq qoldiruvchi va isitmani tushiruvchi ta'sir samarasiga ega. Uning anal`getik ta'sir samarasi kuchi va davomiyligi bo'yicha metamizolning samarasidan ustun turadi. Triatsetonamin-4-toluensul`fonat og'riqning (emotsional) ruhiy tarkibiy qismiga ham yaxshi ta'sir ko'rsatadi. Metamizol siklooksigenazani ingibirlab,
prostaglandinlar sintezini tormozlaydi, hamda biroz membranani mustahkamlovchi ta'sirga ega, endogen pirogenlarni hosil bo'lishini tormozlaydi. Triatsetonamin-4-toluensul`fonat kuchli anksiolitik faollikka ega va bezovtalik, qo'rquv va zo'riqish holatlarini bartaraf etadi. Harakat qo'zg'aluvchanligini kamaytiradi, markaziy N-xolinometik ta'sirga ega, metamizolning anal`getik ta'sirini kuchaytiradi va uzaytiradi.
Qo'llanilishi. Bosh og'rig'i, tish og'rig'ini davolash va og'riqli stomatologik muolajalarda davomli bo'lmagan simptomatik davolash uchun qo'llanadi.