O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug'bek nomidagi

116-rasm. Echkemarning A – oldingi, B-keyingi oyoqlarining skeleti: 1 - yelka suyagi; 2 - tirsak suyagi; 3 - bilak suyagi; 4 - bilakuzuk suyaklari; 5 - kaft suyaklari; 6 – barmoq falangalari; 7- interkarpal bo’g’im; 8 – son suyagi; 9 – katta boldir suyagi; 10 – kichik boldir suyagi; 11 – tizza kosasi; 12 – tovon suyaklari; 13 – intertarzal; 14 – oyoq kafti suyaklari.
Oxirgi falangalardan tirnoqlar o'sib chiqqan. Sudralib yuruvchilarda oyoq kafti harakatini ta'minlovchi bo’g’imi ikki qator bilakuzuk suyaklari orasida bo'ladi. Bu interkarpal (bilakuzuk oralig’i) deb ataladigan bo’g’imni hosil qiladi.
Orqa oyoqda proksimal qism - son suyagi o'zining distal uchi bilan boldir bo'limi katta boldir va kichik boldir suyaklaridan iborat bo'lib, ular tizza bo’g’imi orqali birikadi. Bu bo’g’im ustida kichkina suyakcha - tizza kosasi bor. Tovonning proksimal qismidagi suyakchalar boldir suyaklariga, distal qismdagi suyaklar esa kaft suyaklariga butunlay qo’shilib ketgan. Shuning uchun ham tovon bo’g’imi boldir bilan tovon o'rtasida emas, balki tovonning proksimal va distal qismining suyaklari orasida bo'ladi va intertarzal (tovon oraliqi) deb ataladigan bo’g’im hosil qiladi. Kaft har xil sondagi barmoq falangalari birikadigan 5 ta uzunchoq suyakdan iborat, barmoq uchidagi oxirgi falangalarda tirnoq o'sib chiqqan.
Ishning bajarilishi.
Echkemarning montaj qilingan skeletini ko'zdan kechirib bo'lgach, uning asosiy qismlari, bosh skeleti, umurtqa poqonasi, oyoq va ular kamarlarining skeletini toping hamda quyidagi rasmlarni albomga chizib oling.
1. Echkemar bosh skeletining ustki, ostki va yon tomonlardan ko'rinishi.
2. Yelka kamari.
3. Chanoq kamari.
4. Oldingi va keyingi oyoqlar skeleti.
Nazorat savollari:

1. 
   Sudralib yuruvchilarning skeletining umumiy tuzilishi, umurtqa pog’onasining tuzilishi?
   
2. 
   Bosh skeletining tuzilishi qanday?
   
3. 
   Vistseral skeletning tuzilishi qanday?
   
4. 
   Kamarlar va oyoqlar skeletining tuzilishi qanday?