O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Nosozliklarga bardoshlik
serverlar uchun avtonom quvvat manbalaridan 
foydalanish, maʼlumotlarni zaxira disklariga nusxalash, zaxira serverlardan 
foydalanish va boshqa usullar orqali taʼminlanadi. 
Tarmoqni boshqarish
boshqaruv protokollarini qo‘llash bilan bog‘liq. 
Tarmoqni boshqarish dasturi odatda menejerlar va agentlardan iborat. 
Menejer
– bu 
tarmoq buyruqlarini yaratadigan dastur. 
Agentlar
– bu tarmoqdagi turli uzellarda 
joylashgan dasturlar. Ular menejerlarning buyruqlarini bajaradi, uzellarning holatini 
kuzatadi, uzellarning ishlash parametrlari to‘g‘risida maʼlumot to‘playdi, hodisalar 
to‘g‘risida signal beradi, anomaliyalarni qayd etadi, trafikni kuzatadi va viruslardan 
himoyadan ta’minlaydi. 
Nazorat savollari 
1.
Server nima?
2.
Bir rangli tarmoq nima va uning afzallik va kamchiliklari nimalardan 
iborat? 
3.
Mijoz-server arxitekturali tarmoq nima va uning kamchiliklari nimalardan 
iborat? 
4.
Tarmoq operatsion tizimlari nima? 
5.
Tarmoq operatsion tizimlarining asosiy funksiyalari nima? 
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar 
1-topshiriq.
VirtualBox dasturi yordamida yangi virtual kompyuter yarating. Unga 
testser
nomli 192.168.1.1 IP manzilli Windows server 2016 OT ni o‘rnating. Kerakli 
sozlamalarni amalga oshiring. 
2-topshiriq.
VirtualBox dasturi virtual kompyuter yarating. Yaratilgan 
kompyuterga Windows 10 OT ni o‘rnating va yaratilgan virtual kompyuterni 1- 
topshiriqda yaratilgan server domeniga qo‘shing.

---

53 
V BOB. ISO/OSI modeli 
Ochiq tizim
– bu ochiq spetsifikatsiyalarga muvofiq ravishda yaratilgan har 
qanday tizim (kompyuter, kompyuter tarmog‘i, OT, dasturiy taʼminot, apparat va 
dasturiy mahsulotlar).