Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа'lim vаzirligi mirzo ulug’bek nomidаgi sаmаrqаnd dаvlаt аrxitekturа qurilish instituti

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati
…………………………………………….
 
Ilovalar
…………………………………………………………………………..

---

KIRISH 
Dissertatsiya mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi: 
O`zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan so`ng barcha
sohalarda tub burilish davri boshlandi. O`zbekiston Respublikasi ijtimoiy
hayotidagi bu kabi o`zgarishlar ta`lim tizimida yanada aniq o`z ifodasini
topmoqda. Ta`lim - tarbiyaning maqsad va vazifalari butunlay mazmun
jihatdan ham yangilanib bormoqda. Endi bizning oldimizda O`zbekistonning
taraqqiyoti va uning istiqlolini ta’minlash vazifasi turubdi. Taraqqiyotning
yuksak dunyo tajribasini o`zlashtirib, yuksak ma`naviyatli, ongli, komil
insonlar, erkin va obod fuqarolik jamiyatni qurish niyatida qadam
bosmoqdamiz. Shuning uchun ta`lim - tarbiyaga e`tiborni kuchaytirish,
milliy, axloqiy ongni shuurga yetkazish, singdirish, yetuk- salohiyat va
aqliy iqtidorga ega odamlarni voyaga yetkazish talabi turibdi. 
Albatta buni ro`yobga chiqarishda ta`lim bilan tarbiya jarayonini
takomillashtirish, xususan mustaqil yo`l va hayot bo`sag`asida turgan yosh 
avlodlarimizni axloqiy, ma’naviy va estetik madaniyatini shakillantirish muhum
ahamiyatga egadir. 
“Bizni hamisha o`ylantirib keladigan yana bir muhum masala- bu
yoshlarimizning odob- axloqi, yurish- turishi, bir so`z bilan aytganda,
dunyoqarashi bilan bog`liq. Bugun zamon shiddat bilan o`zgarayabdi. Bu
o`zgarishlarni hammadan ham ko`proq his etadigan yoshlar o`z davrining
talablari bilan uyg`unlikda bo’lishi kerak. Lekin ayni paytda o`zligini, ota
bobolarni, qadriyatlarni ham unutmasin. Biz kimmiz, qanday ulug` zotlarning
avlodimiz, degan da’vat ularning qalbida doimo aks-sado berib, o`zligiga
sodiq qolishiga undab tursin. Bunga nimaning hisobidan erishamiz? Tarbiya,
tarbiya va faqat tarbiya hisobidan”, deya ta’kidladi Prezidentimiz. 
Bugungi kunda odamlarning ahloqu- madaniyati doimiy madaniyat
masalasi bilan bog`lanib ketdi. Hamda u barcha soha kishilarini axloqiy

---

va ma’naviy tarbiyasini shakillantirishi dolzarb muammolardan biriga
aylandi. 
Xalqimiz qadimdan ona - zaminimizda tinchlik bo`lishini, mehir-
muhabbatli, insoniylik kabi g`oyalari bilan yashab kelmoqda. Avlod -
ajdodlarimizning an’analari, urf - odatlari, o`z joyida yashagan turli
millat, elatlarning tarixi, tili, dini, san’ati va madaniyatini hurmat
qilish kerakligini bildiradi. Ana shunday madaniyat masalalarrida
tasviriy va amaliy san’at katta ahamiyatga ega. Tarixdan ma’lumki,
amaliy san’at eng birinchi insonlarning hayot tarzida shakillanib, mehnat
quroliga aylangan holda paydo bo`lgan. O`zbek diyorida vujudga kelib,
gullab yashnagan amaliy san’at turlari bemisil va betakrorligi bilan
dunyoga mashhur. 
Shularning shakillanishida asta - sekinlik bilan axloqiy normalar
paydo bo`lgan. Birgalikda yashash tarzi ahloqning turli shakl va
ko`rinishlarini namayon qiladi. Ko`p olimlar xalq ijodiga juda katta
qiziqish bilan, faqat estetik zavq manbai sifatida emas, balki sosial
omil, kishini tarbiyalashning eng muhim vositalaridan biri sifatida
qaraydilar. O’zbek amaliy xalq ijodiga katta ahamiyat berdi va xalq
san’atiga extiyotkorlik bilan munosabatda bo’lish zarurligini qayta -qayta
o’qtirdi, xalq ijodi keng tarbiyaviy imkoniyatlarga ega ekanini, shaxsga
kuchli estetik ta’sir ko’rsatishini ta’kidladi. Dekorativ – amaliy san’at chuqur
an’analarga ega bo’lib, unda xalqning dilidagi fikrlari, ruhi ifodalanadi,
jonajon o’lkaning go’zalligi aks etadi. Sharq xalqlari axloqiy tarbiyasini
shakillantirib borish masalasida, musulmon davlatlari xalqlarining muqaddas
kitobi “Quroni Karim”, “Muqaddas Hadis”, “Tovrat” kabi doimiy dasturiy
amal vazifasini o`tab kelmoqda. 
Sharqning buyuk allomalari Al Xorazmiy, Al Farg`oniy, Abu Ali ibn
Sino, Al Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Alisher Navoiy, Mirzo Ulug’bek,
Mirzo Bobur, musavvir Kamoliddin Bekzodlar o`z hayot tarzi, qilgan

---

ishlari, asarlari bilan insoniy tushunchalarni, axloqiy komillikka bog’lab,
ibratli ma’lumotlar beradilar. 
Axloq tarbiyasini inson ma’naviy boyligini eng asosi sifatida qarash
mumkin. Shuning uchun ham bolalar xonalari interyerlarida bolalarni badiiy
vositalar orqali axloqiy va ma’naviy shakillanishida juda ahamiyatlidir.