O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Muzlik  massasi
ning  sarf  bo‘lishi  esa 
ablyasiya
  (muzlikning  erishi  va 
bug‘lanishi)  hamda  mexanik  sabablar-muzlik  tilining  sinib  ketishi,  to‘yinish 
qismidagi qorning shamol uchirib ketishi kabi ko‘rinishlarda ro‘y beradi. 
Muzlik  massasi  balansida  kirim  va  chiqim  qismlari  elementlarining 
o‘zgarishi natijasida uning o‘lchamlari ham o‘zgaradi. Ular teng bo‘lgan hollarda 
muzlik  o‘zgarmas-turg‘un  holatda  saqlanadi.  Kirim  qismi  ortganda  muzlik 
o‘lchami  ortadi,  kamayganda  esa  muzlik  chekinadi.  Muzliklarning  ko‘p  yillik 
tebranishi  to‘yinish  sharoiti  o‘zgarishi  bilan  bog‘liq  yoki,  boshqacha  qilib 
aytganda, bu tebranish iqlim sharoitining o‘zgarishini aks ettiradi. 
Ablyasiya miqdori odatda suv qatlami qalinligi bilan ifodalanadi. Muzlikdan 
bo‘ladigan bug‘lanish juda kam (1-2 mm/kun) bo‘lib, uning qiymati suv balansiga 
sezilarli  ta’sir  etmaydi.  Shu  sababli  umumiy  ablyasiya  miqdori,  asosan,  erish 
miqdori  bilan  aniqlanadi.