O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Ko‘lning  chuqurligi 
(h
k
).  Ko‘llar  gidrologiyasi  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  turli 
muammolarni  hal  etishda,  jumladan  ko‘llar  kosalari  shaklini  solishtirishda, 
ko‘llardagi dinamik va termik jarayonlarni o‘rganishda ularning eng katta (h
max
) va 
o‘rtacha (h
o‘rt
) chuqurliklarini aniqlashga zarurat seziladi. 
Ko‘lning eng katta chuqurligi 
(h
max
) ko‘llarda bajarilgan chuqurlik o‘lchash 
ishlari  natijasida  to‘plangan  ma’lumotlarni  solishtirish  asosida  aniqlanadi,  ya’ni 
ularning eng katta qiymati tanlab olinadi. 
Ko‘lning o‘rtacha chuqurligi 
(h
o‘rt
) ko‘ldagi suv hajmi (V
k
)ni ko‘lning suv 
yuzasi maydoni (F
k
)ga nisbati sifatida aniqlanadi: 
К
К
rt
o
F
V
h
=
'
. 
Ko‘llarning  yuqorida  o‘rganib  chiqilgan  shakl  va  o‘lchamlarini 
ifodalaydigan  ko‘rsatkichlarning  barchasi  ko‘lshunoslik  fanida  juda  muhim 
hisoblanadi.  Shuni  alohida  ta’kidlash  lozimki,  bu  ko‘rsatkichlarning  deyarli 
hammasi ko‘ldagi suv sathi tebranishiga mos ravishda o‘zgaradi. Bundan tashqari, 
ko‘lga  daryolar  keltirib  quyadigan  loyqa  oqiziqlar  bilan  ko‘l  kosasining  to‘lib 
borishi natijasida ham ularning qiymatlari o‘zgarib boradi.