O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

gidrokarbonatli  (karbonatli)  suvlar, 
ularda  HCO
3
­
  va  CO
3
­
  anionlari 
boshqa anionlarga nisbatan ko‘p bo‘ladi; 
- 
sulfatli suvlar
-SO
4
­
 anionlari ko‘p; 
- 
xloridli suvlar
da Cl
­ 
anionlari ko‘p bo‘ladi. 
O‘rta  Osiyodagi  ba’zi  suv  omborlari  suvining  gidrokimyoviy  tarkibi  11.1-
jadvalda ko‘rsatilgan. Jadvaldagi S-gidrokarbonatli suvlar sinfini, S-sulfatli suvlar 
sinfini, S­S-gidrokarbonatli-sulfatli suvlar sinfini ifodalaydi. 
11.1-jadval 
O‘rta Osiyodagi ayrim suv omborlarining ko‘p yillik 
gidrokimyoviy tarkibi, mg/l 
Suv omborlari 
Hisob 
davri 
HCO 
SO 
Cl 
ionlar 
yig‘indisi 
sinflar 
Chorbog‘ 
1971­80  138,2  22,6 
7,8 
223,1 
S ­ S 
Kosonsoy 
1958­61  158,8  43,2 
15,5 
291,8 
S ­ S 
Tuyabo‘g‘iz 
1968­80  134,4  74,6 
15,3 
304,8 
S 
Kattaqo‘rg‘on 
1970­80  156,8  129,7 
22,7 
417,4 
C ­ S 
Jizzax 
1969­70  219,7  149,8 
19,0 
527,2 
S 
Jan. Surxon 
1970­80  151,9  217,1 
30,5 
551,2 
S 
Chimqo‘rg‘on 
1974­80  173,7  210,8 
43,4 
581,2 
S 
Pachkamar 
1969­70  139,7  414,7 
62,0 
866,2 
S 
Uchqizil  
1972­80  134,2  422,7 
88,0 
908,8 
S 
Qayroqqum 
1968­80  162,3  492,8  105,7 
1062,5 
S 
Tuyamo‘yin  
1983 
114,6  417,3  205,7 
1069,5 
S 
Quyimozor 
1973­80  143,4  491,0  158,9 
1135,6 
S 
Chordara 
1966­76  181,6  524,6  157,0 
1202,0 
S 
 
Jadvaldan  ko‘rinib  turibdiki,  Qayroqqum,  Tuyamo‘yin,  Quyimozor, 
Chordara suv omborlari o‘rtacha ko‘p yillik minerallashuv darajasining yuqoriligi 
bilan ajralib turadi. Ularda o‘rtacha yillik ionlar yig‘indisi 1000 mg/l dan katta. 
O.A.Alyokin  tasnifi  bo‘yicha  Tuyamo‘yin  suv  ombori  suvining 
gidrokimyoviy tarkibi sulfatli sinf, II tip, natriyli guruhga mansubdir. 
Jadval ma’lumotlari yana shundan dalolat beradiki, tog‘li hududlardagi suv 
omborlarida minerallashuv darajasi tekislikdagilarga nisbatan ancha kam. Masalan, 

---

 
149 
CHorbog‘,  O‘rtato‘qay,  Tuyabo‘g‘iz  suv  omborlarida  ionlar  yig‘indisi  200­300 
mg/l  oralig‘ida  o‘zgaradi.  Tekislikda  joylashgan  Quyimozor  suv  omborida  esa 
uning qiymati 1150 mg/l gacha ortadi. SHu bilan birga tog‘ suv omborlarining suvi 
O.A.Alyokin  tasnifi  bo‘yicha  gidrokarbonatli  sinfga  mansub  bo‘lsa,  tekislik  suv 
omborlari esa aksariyat hollarda sulfatli sinfga kiradi.