O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Azlarova yengil sanoat texnologiyasi

2-jadval 
Qayta tarash sistemasining qayta ishlash izchilligi
19
 
Qayta ishlash 
bosqichi 
Mashina 
Olinadigan mahsulot 
Titish va savash 
Tarash 
Qayta 
tarashga 
tayyorlash 
 
Qayta tarash 
 
Bir 
tekis 
pilta 
tayyorlash 
Pilik tayyorlash 
 
Kalava ip tayyorlash 
Titish-savash agregati 
Tarash mashinasi 
Pilta  ulash  va  xolst  cho‗zish 
mashinasi 
 
Qayta tarash mashinasi 
 
Pilta mashinalari (2-3 o‘tish) 
 
Pilik  mashinalari  (1  yoki  bir 
necha o‗tish) 
Yigiruv mashinalari 
Xolst 
Taralgan pilta 
Xolstcha 
 
 
Qayta taralgan pilta 
 
Pilta 
 
Pilik 
 
Kalava ip 
 
Qayta  tarash  sistemasida  chiziqli  zichligi  kichik  yoki  o‗rtacha,  lekin  ancha 
pishiq kalava ip ishlab chiqariladi. Bunday kalava ip ingichka tolali paxtadan ishlab 
chiqariladi.  Karda  sistemasidagiga  qaraganda  qayta  tarash  sistemasida  olingan 
kalava  ip ancha pishiq,  tekis, silliq  va toza bo‗ladi.  Bunday  kalava  ip olish uchun 
jarayonga  taroq  bilan  tarash  operatsiyasi  ham  kiritiladi.  Bu  operatsiyada  tolalar 
taroq  bilan  taraladi,  natijada  pilta  qisqa  tolalar  (tarandilar)dan  tozalanadi.  Qayta 
                                                 
19
 Yo‘ldoshev N., Kadirxodjayeva N.  Ishlab chiqarish tehnologiyalari. Darslik. –T.: Faylasuflar, 2014, 88-b. 

---

56 
 
tarash mashinalaridan chiqayotgan pilta uzun, tekis, yaxshi to‗g‗rilangan tolalardan 
iborat bo‗ladi, shuning uchun yuqori sifatli kalava ip oliiadi. 
Qayta  tarash  jarayonida  uzun  tolalar  isrof  bo‗lmasligi  va  shikastlanmasligi 
uchun tolalar yetarlicha to‗g‗rilangan, mashinaga tushayotgan mahsulot esa bir tekis 
bo‗lishi  lozim.  Shuning  uchun  karda  sistemasidagi  qayta  tarash  mashinalaridan 
chiqayotgan pilta qo‗shimcha ikkita tayyorlash operatsiyasidan o‗tkaziladi: 16—20 
ta pilta xolst qilib biriktiriladi va xolstlar cho‗ziladi (ingichkalashtiriladi). 
Apparat sistemasida tolalarni qayta ishlash tartibi 3-jadvalda keltirilgan.