O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа`lim vаzirligi jizzax politеxnikа instituti mexanika

Nazorat uchun savollar

1. 
   Mexanizmlarni kuchlar ta’siri bo’yicha tahlil qilishdan maqsad nima?
   
2. 
   Mexanizmga ta’sir etuvchi kuchlarni sanab bering.
   
3. 
   Kuchlar rejasi qanday qo’riladi?
   
4. 
   Jukovskiy richagi qanday qo’riladi?
   

5 – Amaliy mashg’ulot


Mavzu: KЕLTIRILGАN MАSSА VА INЕRTSIYA MОMЕNTI. QАTОRLI TISHLI UZАTMАLАRNING KINЕMАTIKАSI.


Reja:

1. 
   Mexanizmlarga ta’sir etuvchi turlari bilan tanishish va ularni aniqlashni o’rgganish.
   

2. Kuchlarni va momentlarni keltirish usullari bilan tanishish.

Mexanizm harakatlanganda uning kinematik juftliklarida bo’g’inlarning o’zaro ta’sir kuchlari vujudga keladi. Bu kuchlar mexanizmga nisbatan ichki kuchlardir. Kinematik juftliklarning o’zaro ta’sir kuchlari bilan yuklanganligi mexanizmning muhim dinamik xususiyatdir. Kinematik juftliklardagi kuchlarni bilish mexanizm bo’g’inlarining mustahkamligini, bikrligini, titrashga, eyilishga chidamliligini hisoblash, podshipniklarning xizmat muddatini hisoblash uchun va mexanizmni loyihalashda bajariladigan sho’nga o’xshash boshqa hisoblarni amalga oshirish uchun zarur. Ichki kuchlarni shuningdek bir qancha masalalarda mexanizmga tashqaridan qo’yilgan kuchlar va juft kuchlar (momentlar)ni aniqlash uni kuchga hisoblashning mazmunini tashkil etadi.

Mexanizmni kuchlar ta’sirida tekshirishda o’nga ta’sir etuvchi hamma tashqi kuchlarning qiymatlari va yo’nalishlari aniqlangan bo’lishi yoki ularning son qiymatini aniqlash usullari ko’rsatilgan bo’lishi kerak.
Umuman mexanizmga ta’sir etuvchi kuchlarga qo’yidagilar kiradi:

1. 
   Harakatlanuvchi kuchlar yoki momentlar. Mexanizmi harakatga kirituvchi, uni biror ish bajarishga majbur etuvchi kuch yoki moment biror energiya manbai yoki tashqi ta’siridan vujudga keladi.
   
2.