Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi jizzax davlat pedagogika instituti begbutayev a. E., Yusupov r. M

 
 
Taqrizchilar: 
 
 
O.X. Toʻraqulov
– OʻzMU Jizzax filiali 
direktori, pedagogika fanlari doktori 
С.О. Товбоев - 
Jizzax politexnika instituti 
«Informatsion texnologiyalari» kafedrasi dotsenti 
F. Haitov
– JDPI «Informatika oʻqitish 
metodikasi» kafedrasi dotsenti
© Begbutayev A.E, Yusupov R.M. 2019 
© « », 2019 

---

3 
KIRISH 
Mamlakatimiz ta’lim tizimini xalqaro ta’lim standartlari bilan uygʻunlashtirib, 
oliy ta’lim muassasalarida kadrlar tayyorlash sifati hamda raqobatbardoshligini 
taʻminlash, jahon amaliyotiga asoslangan oliy ta’lim tizimining sifat darajasini 
oshirish, uzluksiz ta’lim tizimiga ilmiy va innovatsiya yutuqlarini amaliyotga joriy 
etishning samarali metodlarini ishlab chiqish ustuvor yoʻnalishlardan biri sifatida 
eʻtirof etilmoqda. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi 
PF-4947- sonli «Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish boʻyicha 
Harakatlar strategiyasi toʻgʻrisida»gi Farmoni, 2017 yil 20 apreldagi PQ-2909-
sonli «Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi va 
2018 yil 5 iyundagi PQ-3775-sonli «Oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini 
oshirish va ularning mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlarda 
faol ishtirokini taʻminlash boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida»gi 
qarorida belgilangan vazifalarni bajarish, oliy ta’lim muassasalarini ilgʻor jahon 
tajribalari asosida yaratiladigan yangi avlod darslik, oʻquv qoʻllanmalari hamda 
davriy nashrlar bilan tizimli taʻminlash maqsadida qabul qilgan Oʻzbekiston 
Respublikasi Vazirlar mahkamasining “Oliy ta’lim muassasalarini oʻquv 
adabiyotlari bilan taʻminlash toʻgʻrisida” gi 2018 yil 10 oktyabr, 816-son qarori 
hamda boshqa normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarning amalga 
oshirilishi va hayotga tatbiq etilishiga ushbu o’quv qo’llanma muayyan darajada 
xizmat qiladi.
Jumladan, bunda oliy ta’lim muassasalarida foydalanish uchun xorijiy oʻquv 
va ilmiy adabiyotlar roʻyxatini shakllantirish, ularni xarid qilish va foydalanish, 
oʻquv adabiyotlari bilan taʻminlash hamda darsliklar va oʻquv qoʻllanmalarini 
yangilab borish kabi vazifalar belgilab berilgan. 
Shu nuqtai nazardan, elektron axborot ta’lim resursi va virtual laboratoriyalar 
ishlab chiqish, boʻlajak mutaxassislarda kasbiy faoliyatga oid oʻquv-tarbiya 
jarayonini samarali tashkil etishning shakl, metod va vositalari, yangi pedagogik va 

---

4 
axborot texnologiyalarini oʻquv jarayoniga qoʻllash metodlari, Tarmoq 
texnologiyalari fanidan oʻquv jarayoni uchun oʻquv-uslubiy taʻminotlarni yaratish 
dolzarb hisoblanadi va ushbu qoʻllanma aynan shu maqsadga yoʻnaltirilgan. 
Oʻqitishning anʻanaviy usullarida тarmoq texnologiyalari fani boʻyicha 
olingan nazariy bilimlarni mustaxkamlash va amaliy koʻnikmalarni hosil qilish 
uchun xizmat qiluvchi laboratoriya va amaliy mashgʻulotlarga katta ahamiyat 
beriladi. Shu nuqtai nazardan, oliy oʻquv yurtlarida mutaxassislarni tayyorlash 
jarayonini takomillashtirishga va ularning kasbiy tayyorgarligiga qoʻyilgan davlat 
ta’lim standartlari talablarini amalga oshirishda elektron axborot ta’lim resursi va 
virtual laboratoriyalar ishlab chiqish, boʻlajak mutaxassislarda kasbiy faoliyatga 
oid oʻquv-tarbiya jarayonini samarali tashkil etishning shakl, metod va vositalari, 
yangi pedagogik va axborot texnologiyalarini oʻquv jarayoniga qoʻllash metodlari, 
тarmoq texnologiyalari fanidan oʻquv jarayoni uchun oʻquv-uslubiy taʻminotlarni 
yaratish kabi ishlar dolzarbligini belgilaydi. 
Sizga tavsiya etilayotgan ushbu oʻquv qoʻllanma pedagogika oliy ta’lim 
muassasalarida talabalarga oʻtiladigan Tarmoq texnologiyalari fanidan maʻruza va 
laboratoriya 
mashgʻulotlarini 
o`tkazish 
boʻyicha 
zamonaviy 
nazariy 
maʻlumotlarini oʻz ichiga olgan. Jumladan, kompyuter tarmoqlari, tarmoq 
qurilmalari va funksiyalari, protokollar va ularning qoʻllanilishi, internet 
xizmatlari, Bulut texnologiyasi, Smart-texnologiyalar, IoT-buyumlar interneti 
hamda tarmoq xavfsizligi masalalari haqida nazariy maʻlumotlar berilgan.
O`quv qo`llanma bilan tanishganingizdan tashakkur izhor etamiz. Qo`llanma 
mazmuni haqidagi fikr va mulohazalarni, takliflar hamda unda mavjud 
kamchiliklarni