Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi jizzax davlat pedagogika instituti begbutayev a. E., Yusupov r. M

 
HTTP protokoli 
Bu protokol protokollar orasida eng koʻp ishlatiladigani boʻlib, u bilan 
millionlab foydalanuvchilar Internetda dunyo boʻyicha har kuni ishlaydilar.
HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) protokoli maxsus Internet uchun 
loyihalashtirilgan. U «mijoz – server» texnologiyada ishlaydi, yaʻni axborotni 
soʻrovchi mijoz mavjud va bu soʻrovlarga ishlov berib uni joʻnatuvchi server qismi 
ham mavjud deb bilinadi. 
HTTP ilovalar osqichida ishlaydi. Bu shuni bildiradiki, koʻrilayotgan protokol 
transport protokolining xizmatidan foydalanishi darkor, yaʻni TCP protokolidan. 
Oʻz ishida protokol URI (Uniform Resource Identifier) resursni noyob 
identifikatori tushunchasi ishlatiladi. URI parametrlar bilan ishlashni quvvatlaydi, 
bu hol esa protokolning vazifasini kengaytiradi. Parametrlardan foydalanib 
serverdan javobni qanday formatda va kodirovkada olishni taʻkidlash mumkin. Bu 
esa oʻz navbatida HTTP yordamida nafaqat matnli hujjatlarni, har qanday ikkilik 
tizimidagi maʻlumotlarni ham uzatish imkonini beradi. 
HTTP protokolining asosiy kamchiligi matnli axborotni ortiqcha hajmdaligi 
boʻlib, mijoz serverdan olingan javoblarni toʻgʻri ifodalay olishi uchun zarurdir. 
Veb – sahifalarning hajmi katta boʻlganda, ortiqcha katta trafik hosil qilishi 
mumkin. Undan tashqari protokol holatini saqlashning mexanizmidan toʻliq 
mahrum, bu esa Veb – sahifalar boʻyicha bitta HTTP yordamida harakat qilishga 
imkon bermaydi. Shu sababli HTTP protokol bilan birgalikda foydalanuvchi 
brauzerlar bilan ishlash zarur.