O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Maxsus-taktik amaliy mashg‘ulotlar tuzilmalarning oldiga qо‘yilgan vazifalarni bajarishga о‘rgatishdan iborat. Ya’ni bunday о‘quv mashqlari fuqaro muhofazasining harbiylashgan va maxsus bо‘limlari, hamda avariya-qutqaruv tuzilmalarining amaliy ishlarni bajarishga о‘rgatish, tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlarning oqibatlarini bartaraf etishga qaratilgandir. Bunday о‘quv mashqning maqsadi: tizim boshliqlar tarkibini avariya-qutqaruv va boshqa tiklov ishlarini va aholini muhofaza qilishni tashkil etish, tizimlarni hamda avariya-qutqaruv bо‘linmalarini aholini muhofaza etish tadbirlarini mustaqil ravishda bajarish, hamda boshqa tizimlar bilan hamkorlikda harakat qilishga tayyolashdan iborat. Tizimlarning favqulodda vaziyatlar о‘chog‘ida harakat qilish tayyorgarligini tekshirish hamda fuqarolarning ruhiy fazilatlarini shakllantirishdan iborat. Maxsus-taktik amaliy mashg‘ulotni о‘tkazishda uni tayyorlash va о‘tkazish haqida buyruq, mashg‘ulotga tayyorgarlikning rejasi hamda о‘quv mashqni о‘tkazish rejalari ishlab chiqiladi. Maxsus-taktik amaliy mashg‘ulotning asosiy о‘quv-uslubiy hujjati amaliy mashg‘ulot rejasi hisoblanadi, unda mashg‘ulotning borishi, о‘quv savollarining izchilligi, mashg‘ulotlar bosqichlarni aks ettiriladi. Tuzilmalar maxsus-taktik mashg‘ulotlarda о‘z obyektlarining moddiy-о‘quv bazalaridan: har xil qurilmalaridan, jamoaviy himoya vositalaridan foydalanadilar. О‘quv mashqlari umummaqsadli tuzilmalar bilan xizmatli tuzilmalar birgalikda о‘tkaziladi. Jumladan, qutqaruv guruhlari bilan sanitar drujinalar, razvedka, aloqa, jamoat tartibini saqlash, himoya inshootlarida xizmat kо‘rsatish guruhlari, yong‘inga qarshi kurash guruhlari ishtirok etadilar. Bunda ishtirok etadigan tuzilmalarning soni, о‘quv mashqini mavzusiga maqsadlariga, xarakteriga, avariya-qutqaruv ishlarining kо‘lamiga, favqulodda vaziyat kо‘lamiga va boshqa qutqaruv-tiklov ishlarining hajmiga bog‘liq bо‘ladi.

Maxsus-taktik mashg‘ulotning rejasi matn bо‘yicha ishlab chiqiladi va quyidagilarni: mavzuni, har bir toifa о‘quvchilari uchun о‘quv maqsadlari, mashg‘ulot о‘tkazish vaqti, о‘quv mashg‘ulotiga jalb qilinadigan bо‘linmalarning tarkibi, texnikalar soni va sarf bо‘lish me’yorlari, mashg‘ulotning bosqichlari, ularning davomiyligi va о‘quv savollari, taktik sharoit, kuchlarni guruhlash, boshqarish maskanlarining joylashgan yeri, ommaviy qirg`in qurollar qо‘llanilgandan keyin obyektdagi holat, FM boshliqlarining qarorlari va xodimlarning vazifalarini о‘z ichiga oladi. Maxsus-taktik mashg‘ulotning yaxshi ishlab chiqilgan rejasi va boshqa hujjatlar, uning muvaffaqiyatli о‘tishiga imkon beradi.