O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

30-mavzu.Yuqumli kasallik turlari, tasnifi.
Yuqumli kasalliklarning oldini olish, emlash tadbirlari. Dezinfeksiya, deratizatsiya, dezinseksiya.
Зарарланишнинг турига қараб, зарарсизлантириш 3 га бўлинади: дезактивация, дегазация ва дезинфекция.

Дезактивация – зарарланган объектлардан радиоактив моддаларни йўқотишдир. Дезактивация – 2 хил усул билан қилинади:

1. 
   Меҳаник усул - Объектларнинг устки қисмини супуриш, қоқиш, сув оқими билан ювиш, ҳўлланган латта билан артиш механик усул ҳисобланади.
   
2. 
   Физик-химиявий усул - кучли ювиш хусусиятига эга бўлган эритмалардан фойдаланишга асосланган: СФ-2, СФ-2У порошоги, ОП-7, ОП-10 ювувчи моддалари (эмульгаторлар).
   

Озиқ-овқатни дезактивация қилиш учун устки зарарланган қисми олиб ташланади, сувни дезактивация қилиш учун тиндириш ёки махсус фильтрловчи ёрдамида фильтрланади. Кийим ва бошқа енгил нарсаларни қоқиш, щетка ёки чанг сўрғич билан тозалаш оркали дезактивация қилинади. Асфальтланган кўчаларни, ҳовлиларни дезактивация қилиш машина ва қўл билан супириш, сўнгра сув сепувчи машина ва шланг билан ювиш орқали ўтказилади. Тупроқли ерларни дезактивация қилиш ернинг устки қатламини 5-7 см чуқурликда бульдозер, грейдер ёки белкурак билан қириштириш, чопиққилиш орқали ўтказилади. Дезактивация қилингандан сўнг радиактив моддалар йул қўйиш мумкин бўлган даражагача йўқотилганига ишонч ҳосил қилиш учун, албатта дозиметрик контрол ўтказилади.