O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim vazirligi Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika Universiteti Olmaliq filiali

Boshqariluvchi to‘g‘rilagich sxemasi
Taqqoslash sxemasi TS da turli qutbli Ub va Um (3.6-rasm) kuchlanishlari taqqoslanadi. U= Ub ga teng bo‘lganda taqqoslash sxemasi TS uzunligi Я = 180° a bo'lgan Uts kuchlanishini hosil qiladi. Я burchak boshqarish ventilining ochilish davomiyligini aniqlaydi. Tranzistorliga nisbatan tiristorli boshqarish ventili uchun impuls shakllantiruvchi yordamida qisqa Uish lami olish kerak. Bu impulslar tiristoming boshqarish elektrodiga beriladi va uni ochadi. Tiristoming yopilishi esa uning asosiy elektrodida (anod va katodda) qutblar o‘zgarganda ro‘y beradi.



3.6-rasm. Boshqariluvchi to‘g‘rilagich tizimida signallar diagrammasi.

Ventillaming barcha boshqarish sxemalari faza prinsipi bo‘yicha ishlaydi, ya’ni bunda boshqarish burchagi deb yuritiladigan ventilni ochish burchagi a o‘zgartiriladi. Shuning uchun boshqarish tizimida asosiy element fazani surish qurilmasi (FSQ) hisoblanadi.

Boshqarish impulslarining faza surilishini ta’minlash usullari bo‘yicha tizimlar «gorizontal» va «vertikal» prinsipi bo‘yicha qurilgan bitta va ko‘p kanalh tizimlarga boTinadi. Bir kanalli tizimda barcha boshqarish impulslarining faza surilishi bitta FSQ da amalga oshiriladi, ulami ayrim ventillami boshqarish kanallari bo‘yicha taqsimoti maxsus kommutator orqali amalga oshiriladi (3.7- rasm, ä).