Dvigatel silindri porshenning yuqori qismidagi germetiklikni
aniqlash
. Germetiklikni yo‘qolishi yonilg‘I sarfini ortishiga, dvigatelning
quvvatini kamayishiga, ishga tushirishni murakkablashishi va dvigatelni
notekis ishlashiga sababchi bo‘ladi.
Porshen halqalari bilan silindr oralig‘idagi zichlikni va klapan bilan
uning o‘rindig‘i oralig‘idagi germetiklikni tekshirish uchun КИ-5973
rusumidagi (2.4-rasm) analizatordan foydalaniladi.
52
2.4-rasm. КИ-5973 rusumidagi analizator:
1-vakkummetr; 2-klapnlarni boshqarish dastagi;
3-korpus; 4-uchlik; 5-dastak
Aniqlash quyidagi usullarda amalga oshiriladi: havoni atmosferaga
chiqarib yuborish bilan va porshen usti hajmini bo‘shatish bilan.
Tezliklarni almashtirish dastagi neytiral holatga qo‘yiladi va
mashinadagi to‘htab turish tormozi qo‘shiladi.
Akkumulyator batareyasining texnik holati tekshiriladi, havo filtriga
TXK amalga oshiriladi, klapanlar bilan koromislo turtkichi oralig‘idagi
tirqish va klapan o‘zagining stakan bilan oralig‘idagi tirqish tekshiriladi.
Dvigatel ishga tushirilib nominal ishlash haroratigacha (85…95
o
C)
harorat ko‘tariladi. Benzinli dvigatellarda o‘t oldirish shamlaridan
simlarning uchliklari, dizel dvigatellaridan esa forsunkalardan yonilg‘I
uzatish naychalari uziladi.
O‘t oldirish shamlari o‘rnatilgan silindr kallagidagi chuqurchalarni
siqilgan havo purkab tozalanadi. Forsunkalar yoki o‘t oldirish shamlari
echib olinadi. Aylantirish qurilmasi yordamida tirsakli val aylantirilib,
silindrdan qoldiq gazlar chiqarib yuboriladi.
O‘t oldirish shalarining (forsunka) teshiklari orqali
silindrni
atmosferaga bo‘shashini aniqlash uchun
analizator zichlab teshikka
o‘rnatiladi.
Ishga tushirish qurilmasi ishga tushiriladi va, tirsakli val 8…10
soniya davomida aylantiriladi, vakuummetr bilan maksimal bo‘shash
aniqlanadi.
Chiqarish tugmasi bosilib vakuummetr ko‘rsatkichi chiqarib
yuboriladi va boshqa silindrlarda huddi shunday aniqlash ishlari bajariladi.
Har bir o‘lchash natijalari yozib boriladi.
Porshen yuqori qismidagi boshliq germetiklangan holatdagi
bo‘shashini aniqlash uchun
qurilma korpusidan vakuummometrni
53
bo‘shatish shtutseri burab chiqariladi va u erdan klapan mexanizmi va
pruzina chiqarib olinadi. Klapanning qotirish gaykasi qotirilib bo‘shliqni
tashqi muxit bilan aloqasi yo‘qotiladi, songra qurilma teskari ketma-
ketlikda yig‘iladi.
O‘t oldirish (forsunka) teshigiga o‘tkazgich (qurilma komplektidagi)
o‘rnatiladi. Unga qurilma zichlab qo‘yilib o‘rnatiladi.
Ishga tushirish qurilmasi yordamida tirsakli val 8…10 soniya
davomida aylantirilib, vakuummetr yordamida maksimal bo‘shanish
aniqlanadi.
Vakuummotr ko‘rsatkichi chiqarib yuborilib boshqa silindrlarni ham
huddi shunday tekshiriladi. O‘lchash natijalari yozib boriladi.
Olingan ma’lumotlar 2.4-jadvaldagi qiymatlar bilan solishtirilib,
extimoliy nosozliklar aniqlanadi.
2.4-jadval
Extimoliy nosozliklarning ko‘rsatkichlari
Dvigatelning
turi
Siqish davridagi bo‘shanish, MPa (kgs/sm
2
)
Nosozlik
Havoni atmosferaga
chiqarib yuborishda
Porshen usti muxiti
germetiklangan
holda
Dizel
0,078 (0,78) dan yuqori
0,025 (0,25) dan
yuqori
Porshen halqalarining
chegaraviy eyilganligi
0,070…0,078
(0,70…0,78)
0,017…0,025
(0,17…0,25)
Silindr gilzalarining chegaraviy
eyilganligi
0,07 (0,70) dan past
0,017 (0,17) dan past
Klapan-uyacha oralig
‘
ida
germetiklikni yo‘qolganligi
Benzinli
0,072 (0,72) dan yuqori
0,036 (0,36) dan
yuqori
Porshen halqalarining
chegaraviy eyilganligi
0,064…0,072
(0,64…0,72)
0,028…0,036
(0,28…0,36)
Silindr gilzalarining chegaraviy
eyilganligi
0,064 (0,64) dan past
0,028 (0,28) dan past
Klapan-uyacha oralig
‘
ida
germetiklikni yo‘qolganligi
Yonilg‘ini uzatish jadallashish burchagini aniqlash. Yonilg‘ining
samarali yonishi uchun doymo, poshen YTN ga etib bormasidan purkalishi
lozim. Mashinalarni ishlatish davrida yonilgi nasos detallarining eyilishi
oqibatida jadallashish burchagi kechka qolish tomoniga o‘zgaradi. Buning
natizasida porshenning kengayish davrida yonadigan yonilg‘ining miqdori
ko‘payadi va oqibatda chiqib ketayotgan gazning harorati ortadi va
dvigatelning issiqlik rejimi o‘zgarishi mumkin. Bu nosozlikning tashqi
belgilariga – chiqib ketayotgan gazning qorayishi (yonilg‘ini to‘liq
yonmasligi), dvigatelning quvvatini kamayishiga sabab bo‘lishi mumkin.
54
Yuqori bosimli nasosning plunjer juftligining
yonilg‘ini uzatish
jadallik burchagini
aniqlash uchun КИ-13926 rusumdagi burchak
o‘lchovchi qurilmadan va КИ-4941 rusumdagi momentaskopdan
foydalaniladi. Buning uchun yonilg‘i nasosining birinchi seksiyasining (К-
701 traktorida o‘n ikkinchi, КамАЗ avtomobilida esa sakkizinchi)
shtutseridan ajratiladi.
Stutser nasos kallagidan burab olinadi, u erdan so‘rish klapanining
prujinasi chiqarilib uning o‘rniga КИ-4941 momentaskopi komplektidagi
texnologik prujina o‘rnatiladi. Agarda plunjer juftligining ishlagan vaqti
1 000 moto-soatdan kam bo‘lsa texnologik prujina o‘rnatilmaydi.
2.5-rasm. Momentaskopni shtutserga o‘rnatish:
1-
shisha naycha; 2- ulash naychasi; 3- yuqori bosimni uzatish
naychasining bir qismi; 4- qamrash gaykasi; 5- shtutser
2.5-jadval
Yonilg‘i uzatish jadallik burchagining
nominal qiymatlari
Dvigatelning markasi
Yonilgi uzatish jadallik burchagi, YTN gacha
CMD-21, CMD-22
20…22
CMD-31
27…30
A-01M, A-440, A-442
27…32
A-41
29…34
55
Shtutser joyiga o‘rnatiladi va unga qotirish gaykasi yordamida
qotiriladi (9-rasm). Yonilg‘i nasosining yonilg‘i uzatish seksiyalarining
qolgan gaykalari bo‘shatiladi, dvigatelni ishga tushirib momentaskopning
shisha naychasida hech qanday havo va ko‘piklarsiz yonilg‘i oqimi paydo
bo‘lguncha tirsakli val aylantiriladi. Burchak o‘lchagich va maxovik belgi
ariqchasiga o‘rnatiladigan shpilka yordamida, yonilg‘ining uzatish jadallik
burchagi aniqlanadi va 9-jadvaldagi ko‘rsatkichlar bilan solishtiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |