4.“KICHIK VA O’RTA BIZNESNI RIVOJLANTIRISH “ to’g’risidagi
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xususiy tadbirkorlik, kichik
biznesni rivojlantirishni yanada rag‘batlantirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 1998-yil 9-apreldagi PF1987-son Farmonini bajarish
yuzasidan
hamda
tadbirkorlikni
qo‘llab-quvvatlash
tizimini
takomillashtirish va muvofiqlashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi
qaror qiladi: (qarorning kirish qismi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R
QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) . 1. O‘zbekiston Respublikasining
qonun hujjatlarida kichik biznes subyektlari uchun kafolatlarning 1-
ilovaga muvofiq keng tizimi belgilanganligi ma’lumot uchun qabul
qilinsin. Kichik biznes subyektlarini tashkil etish, ro‘yxatdan o‘tkazish va
ularning faoliyati tartibini murakkablashtiruvchi idoraviy hujjatlarni
chiqarish, Hukumat qarorlarida nazarda tutilmagan qo‘shimcha
ma’lumotnomalar va hujjatlarni talab qilish taqiqlansin. (1-bandning
birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2005-yil 11avgustdagi 193-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2005-y.,
32-33-son, 249-modda) . 2. Davlat boshqaruvi organlari, kredit-moliya
muassasalari, sug‘urta tashkilotlariga va hukumatga qarashli bo‘lmagan
tashkilotlarga 2-ilovaga muvofiq kichik biznesni qo‘llabquvvatlash
bo‘yicha vazifalarning amalga oshirilishi uchun mas’uliyat yuklanishi
belgilab qo‘yilsin. Davlat hokimiyati mahalliy organlarining, shuningdek
ilovada ko‘rsatilgan vazirliklar, idoralar va tuzilmalarning rahbarlari
ularning faoliyati ular kichik biznes, xususiy tadbirkorlikning
rivojlantirilishiga qanchalik samarali ko‘maklashayotganliklariga qarab
baholanishi to‘g‘risida ogohlantirilsinlar. (2-band O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli
qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) . (3-band
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 11-
fevraldagi 59-sonli qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan — O‘R QHT,
2005-y., 5-6-son, 34-modda) 4. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining
respublika kichik va o‘rta tadbirkorlik subyektlari buyurtmalarini
shakllantirish hamda xorijiy kredit liniyalariga tanlov asosida kiritish
uchun respublika mintaqalarida chet el kichik texnologiyalari va ixcham
asbobuskunalarining, ularni yetkazib bergan va namoyish etgan holda,
ko‘rgazma-taqdimotlarini o‘tkazish to‘g‘risidagi taklifi qabul qilinsin.
O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent
shahar hokimliklari bilan birgalikda respublika mintaqalarida 1998-
yilning sentyabri — 1999-yilning fevralida ko‘rgazmataqdimotlarni
o‘tkazishning aniq muddatlarini ikki oy muddatda belgilasin,
ko‘rgazmalarni o‘tkazishning tashkiliy-texnik shart-sharoitlarini, ularda
tadbirkorlik subyektlarini qatnashishga keng jalb etishni, ommaviy
axborot vositalarida tegishli reklamalar berilishini ta’minlasin. .
5. Belgilab qo‘yilsinki, kichik texnologiyalar va ixcham asbob-
uskunalardan foydalangan holda xorijiy kredit liniyalari bo‘yicha
namunaviy investitsiya loyihalarini ishlab chiqishni xorijiy kredit
liniyalarining vakolatli ijrochi banklarining kredit berish shartlaridan
kelib chiqqan holda “O‘zinvestloyiha” kompaniyasi O‘zbekiston
Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligi
bilan birgalikda amalga oshiradi. Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki,
“Asaka” banki bir oy muddatda, boshqa tijorat banklari ularda xorijiy
kredit liniyalari ochilishiga qarab kichik va o‘rta tadbirkorlik subyektlari
o‘rtasida ularning namunaviy loyihalar uchun tegishli kreditlar olishi
bo‘yicha tanlovlar o‘tkazish tartibini ishlab chiqsinlar hamda ularni
O‘zbekiston Tovar ishlab chiqaruvchilar va tadbirkorlar palatasi, Dehqon
va fermer xo‘jaliklari uyushmasi a’zolariga yetkazsinlar. (5-bandning
birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2005-yil 11avgustdagi 193-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2005-y.,
32-33-son, 249-modda) . 6. Loyihalarni tanlab olish tadbirkorlikni
rivojlantirish uchun xorijiy kreditlar berish tartibi 3-ilovaga muvofiq
tasdiqlansin. Belgilansinki, kichik tadbirkorlik subyektlari tomonidan
xorijiy kreditlardan o‘z vaqtida va maqsadli foydalanilishini nazorat qilish
tijorat banklariga yuklanadi. (6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R
QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda ) . 7. Belgilab qo‘yilsinki, fermer va
dehqon xo‘jaliklari tomonidan xorijiy kredit liniyasi bo‘yicha garovni
sug‘urtalash yuzasidan sug‘urta mukofotining 50 foizi sug‘urta
kompaniyalariga Fermer va dehqon xo‘jaliklarini qo‘llab-quvvatlash
jamg‘armasi tomonidan to‘lanishi kerak. Budjetdan tashqari
jamg‘armalar har chorakda O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligiga
xorijiy kredit liniyalari bo‘yicha loyihalarni amalga oshirish bilan bog‘liq
mablag‘larning harakati to‘g‘risida hisobot taqdim etadilar. (7-band
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 12-martdagi
121-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 11-son, 127-modda)
Keyingi tahrirga qarang. . 8. Xorijiy kredit liniyalarining vakolatli
ijrochi banklariga kichik biznes subyektida garov ta’minoti yetarli
bo‘lmagan taqdirda: kelgusi hosil uchun fyuchers kontraktlarini yoki
kredit hisobiga sotib olingan asbobuskunalar bilan ishlab chiqarilgan
mahsulotni; kredit hisobiga sotib olinadigan, keyinchalik kimoshdi
savdosida sotiladigan yoki o‘zining garov egasi huquqini sotish chog‘ida
lizingga beriladigan xorijiy ixcham asbobuskunalarni garov sifatida qabul
qilish tavsiya etilsin. (8-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R
QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) 9. Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki
va O‘zbekiston banklar uyushmasining: ularning “Madad” sug‘urta
agentligining ustav jamg‘armasiga har biri 25,0 million so‘mdan va
“Biznes-fond” ustav jamg‘armasiga 75,0 million so‘mdan ulush
qo‘shishlari to‘g‘risidagi; Keyingi tahrirga qarang. tijorat banklari
tomonidan kichik va o‘rta korxonalarga xorijiy kredit liniyalariga kiritish
uchun investitsiya loyihalarini ekspertizadan o‘tkazish va tanlab olish
bo‘yicha bepul xizmatlar ko‘rsatilishi to‘g‘risidagi tashabbuslari
ma’qullansin. . 10. O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi
1998-yilning ikkinchi yarmidan boshlab har chorakda kichik tadbirkorlik
korxonalarini tashkil etish va tugatishning ahvolini,
shuningdek hududlar va tarmoqlar bo‘yicha ular faoliyatining asosiy
ko‘rsatkichlarini aks ettiruvchi statistik axborotni belgilangan tartibda
ishlab
chiqsin.
(10-band
O‘zbekiston
Respublikasi
Vazirlar
Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R
QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) 11. O‘zbekiston Respublikasi
Hukumatining ayrim qarorlariga 4-ilovaga muvofiq o‘zgartirishlar va
qo‘shimchalar kiritilsin. Vazirlar Mahkamasining “Kichik va o‘rta
tadbirkorlikni rivojlantirish uchun xorijiy kreditlar berishni tashkil etish
masalalari to‘g‘risida” 1997-yil 7-fevraldagi 67-son qarori o‘z kuchini
yo‘qotgan deb hisoblansin. Keyingi tahrirga qarang. 12. Mazkur
qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasining Bosh
vaziri O‘.Sultonov zimmasiga yuklansin. Vazirlar Mahkamasining Raisi
I. KARIMOV Toshkent sh., 27-may 1998-y., 232-son
Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 27-maydagi 232-son qaroriga 1-
ILOVA
. O‘zbekiston Respublikasining qonun hujjatlarida kichik biznes
subyektlari uchun belgilangan kafolatlar va imtiyozlar (1-ilovaning nomi
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-
yanvardagi 28sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-
modda) . T/r Kafolatlar mazmuni Qonun hujjatlari 2. O‘zbekiston
Savdo-sanoat palatasi a’zolari bo‘lgan tadbirkorlik subyektlari faoliyatini
tekshirish ularning vakillari ishtirokida amalga oshirilishi mumkin.
“Tadbirkorlik
faoliyati
erkinligining
kafolatlari
to‘g‘risida”gi
O‘zbekiston Respublikasi Qonuni (39-modda). 3. Belgilab qo‘yilsinki,
qonun hujjatlarida belgilangan huquqlarga muvofiq, nazorat organlari
tomonidan mulkchilik shakllaridan qat’i nazar xo‘jalik yurituvchi
subyektlar faoliyatini barcha tekshirishlar faqat nazorat qiluvchi organlar
faoliyatini muvofiqlashtiruvchi Respublika kengashi bilan kelishilgan
holda amalga oshiriladi. Tekshirishlarni Respublika kengashi bilan
kelishmasdan amalga oshiradigan markazda va joylardagi nazorat
qiluvchi organlarning rahbarlari belgilangan tartibda javobgarlikka
tortiladi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tekshirishlarni
tartibga solish va nazorat qiluvchi organlar faoliyatini muvofiqlashtirishni
takomillashtirish to‘g‘risida” 1996-yil 8-avgustdagi PF-150 son Farmoni
(3-band) 4. Belgilab qo‘yilsinki, asosan xalq iste’mol mollari ishlab
chiqaradigan, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari chuqur qayta ishlanadigan
mavjud kichik qo‘shma korxonalarni yanada rivojlantirish hamda
shunday yangi korxonalarni barpo etish, shuningdek eng avvalo qishloq
joylarda infratuzilmani rivojlantirish yo‘li bilan raqobatbardosh va
eksportga mo‘ljallangan mahsulotlar ishlab chiqarish hamda xizmat
ko‘rsatishni ko‘zda tutuvchi investitsiya loyihalari jalb etilayotgan xorijiy
kredit mablag‘lari hisobiga birinchi navbatda pul bilan ta’minlanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Kichik va o‘rta tadbirkorlikni
rivojlantirishni rag‘batlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar
to‘g‘risida” 1997-yil 31-yanvardagi PF-1702-son Farmoni (2-band) 5.
Belgilab qo‘yilsinki: O‘zbekiston Respublikasi vakolatli banklarining
kichik biznes korxonalari uchun, dehqon-fermer xo‘jaliklarini ham
qo‘shgan holda, investitsiya loyihalariga ajratilgan xorijiy kreditlarni
qayta taqsimlashdan tushadigan vositachilik yig‘imlarining umumiy
miqdori subkredit summasidan olinadigan yillik foydaning 0,15 foizidan
oshmasligi lozim; xorijiy kredit yo‘nalishlari bo‘yicha olingan kreditlarni
to‘lash muddati ular subzayomga qayta taqsimlanayotganida 3 oydan
ortiq muddatga qisqartirilishi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
“Xususiy tadbirkorlik, kichik biznesni rivojlantirishni yanada
rag‘batlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 1998-yil 9apreldagi PF-
1987-son Farmoni (7-band)
taqsimlanayotganida 3 oydan ortiq muddatga qisqartirilishi mumkin
emas. 6. 2005-yilning 1-iyulidan boshlab tadbirkorlik subyektlariga
nisbatan quyidagi huquqiy ta’sir choralarini faqat sud orqali qo‘llanish
tartibi joriy etilsin: faoliyatni tugatish; faoliyatni to‘xtatib qo‘yish.
Favqulodda vaziyatlar, epidemiyalar hamda aholining hayoti va
sog‘lig‘iga boshqa haqiqiy xavf-xatar yuzaga kelishining oldini olish
munosabati bilan faoliyatni ko‘pi bilan o‘n ish kunigacha to‘xtatib
qo‘yish hollari bundan mustasno; banklardagi hisobvaraqlar bo‘yicha
operatsiyalarni to‘xtatib qo‘yish. Jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni
legallashtirish va terrorizmni moliyalashtirish borasida aniqlangan hollar
bundan mustasno; moliyaviy sanksiyalarni qo‘llash. Soliq va yig‘imlarni
to‘lash muddatini o‘tkazib yuborganlik uchun penya qo‘shish,
shuningdek tadbirkorlik subyekti sodir etilgan huquqbuzarlikdagi aybiga
iqror bo‘lish va moliyaviy sanksiya jarimalarini ixtiyoriy ravishda to‘lash
hollari bundan mustasno; huquqbuzarlik predmetlarini davlat
daromadiga o‘tkazish; tadbirkorlik faoliyatining ayrim turlari bilan
shug‘ullanish litsenziyalari (ruxsatnomalari)ni o‘n ish kunidan ko‘proq
muddatga to‘xtatib qo‘yish yoki amal qilishini tugatish va bekor qilish
(O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining komissiyalari va
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan beriladigan
litsenziyalar bundan mustasno).
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlarini
huquqiy himoya qilish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 2005-yil 14-iyundagi PF-3619 son Farmoni (1-band va
Farmonga ilova
7. Quyidagilar belgilansin: tadbirkorlik subyektlarining moliya-xo‘jalik
faoliyatini tekshirish (taftish qilish) belgilangan tartibda faqat davlat soliq
xizmati organlari, ular tomonidan tekshirish davomida soliq va valyutaga
oid jinoyat alomatlari aniqlangan taqdirda esa — O‘zbekiston
Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi soliq, valyutaga oid
jinoyatlarga va jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga
qarshi kurash departamenti tomonidan amalga oshiriladi; nazorat
organlarining rahbarlari va mansabdor shaxslari tadbirkorlik subyektlarini
o‘z vakolatlari va nazorat sohasi doirasidan tashqari masalalar bo‘yicha
har qanday tekshiruvlar o‘tkazganligi uchun shaxsan javobgar, hatto
jinoiy javobgar ham bo‘ladilar; faqat qo‘zg‘atilgan jinoiy ish yuzasidan
tekshirishni tayinlash to‘g‘risidagi qaror yoki tekshiruvlarni o‘tkazish
to‘g‘risida nazorat organlari faoliyatini muvofiqlashtirish bo‘yicha
maxsus vakolatli organning qarori mavjud bo‘lgandagina qonunda ko‘zda
tutilgan hollarda tadbirkorlik subyektining tekshirilayotgan xo‘jalik
yurituvchi subyekt bilan o‘zaro munosabatlarinigina muqobil tarzda
tekshirishga yo‘l qo‘yiladi. Muqobil tekshirishlarni o‘tkazish chog‘ida
tadbirkorlik subyektlariga borish va ulardan tekshirishga taalluqli
bo‘lmagan moliya-buxgalteriya yoki boshqa hujjatlarni talab qilish man
etilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlarini
huquqiy himoya qilish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 2005-yil 14-iyundagi PF-3619 son Farmoni (2-band)
8. Quyidagilar belgilansin: davlat organlarining noqonuniy qarorlari yoki
shu organlar mansabdor shaxslarining qonunga xilof harakatlari
(harakatsizligi) natijasida tadbirkorlik subyektiga yetkazilgan zararning
o‘rni sud qarori asosida to‘la hajmda bevosita ana shu davlat organlari
tomonidan, birinchi navbatda, ularning budjetdan tashqari jamg‘arma
mablag‘lari hisobiga qoplanishi lozim.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlarini
huquqiy himoya qilish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 2005-yil 14-iyundagi PF-3619 son Farmoni (3-band).
9. Tadbirkorlik subyektlaridan: davlat soliq xizmati organlari va davlat
statistika organlari belgilangan moliyaviy va statistik hisobotlarga
qo‘shimcha ravishda har qanday ma’lumotlar, ma’lumotnoma va
hujjatlarni talab qilishga (qonun hujjatlarida belgilangan tartibda
tekshiruvlarni o‘tkazish vaqtida qilingan talablar bundan mustasno);
boshqa davlat boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari
hamda boshqa tashkilotlar tomonidan belgilangan tartibda tasdiqlangan
qonunlarda nazarda tutilmagan har qanday axborotni, shu jumladan
hisobot, ma’lumotlar, ma’lumotnoma va hujjatlarni talab qilishlariga yo‘l
qo‘yilmaydigan tartib o‘rnatilsin. Davlat boshqaruvi organlari, h lli d l h
ki i i l i h d b h
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlari
tomonidan taqdim etiladigan hisobot tizimini takomillashtirish va uni
noqonuniy tala etganlik uchun javobgarlikni kuchaytirish to‘g‘risida”
2005-yil 15iyundagi PQ-100-son qarori (7-band).
(1-ilovaning 1-bandi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2009-yil 11-martdagi 63sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan —
O‘R QHT, 2009-y., 10-11-son, 115-modda) Keyingi tahrirga qarang.
Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 27-maydagi 232-son qaroriga 2-
ILOVA Davlat boshqaruvi organlari va bozor infratuzilmasining kichik
biznesni rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha vazifalari .
mahalliy davlat hokimiyati organlari hamda boshqa tashkilotlarning
mansabdor shaxslari qarorning ushbu bandini buzganlik uchun shaxsan
javobgar bo‘lishlari to‘g‘risida qattiq ogohlantirilsin.
Organning nomi Kichik biznesni rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash
bo‘yicha vazifalari Kichik va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishni
rag‘batlantirish bo‘yicha respublika muvofiqlashtiruvchi kengashi Kichik
biznesni hamda xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishni rag‘batlantirish
davlat siyosati amalga oshirilishini ta’minlash. Davlat boshqaruvi
organlari va bozor infratuzilmasining kichik biznesni hamda xususiy
tadbirkorlikni rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha faoliyatini
muvofiqlashtirish: investitsiya loyihalarini mablag‘ bilan ta’minlash, shu
jumladan, xorijiy kredit liniyalari hisobiga mablag‘ bilan ta’minlash
uchun kredit resurslaridan foydalanishda ularning kafolatlariga va
imtiyozlariga rioya qilish. Monitoringni tashkil etish va investitsiya
loyihalarini va takliflarni tanlov asosida tanlab olish mexanizmini ishlab
chiqish. Investitsiya loyihalarini va takliflarini mablag‘ bilan ta’minlash
mexanizmini ishlab chiqish, kreditlashning muammoli masalalarini hal
qilish, bunda sansalorlik, buyruqbozlik va salbiy holatlarni bartaraf etish
yuzasidan qattiq nazorat o‘rnatishni ta’minlash. Mablag‘ bilan ta’minlash
uchun qabul qilingan investitsiya loyihalarini hisobga olish tizimini
tashkil etish, ularning amalga oshirilishini, ajratilgan kredit resurslarining
samaradorligini va ulardan maqsadli foydalanilishini muntazam ravishda
tahlil qilish. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar,
shaharlar va tumanlar hokimliklari Kichik biznes subyektlarini davlat
ro‘yxatidan o‘tkazish. Kichik biznes subyektlari uchun mahalliy soliqlar
hamda y�g‘imlar bo‘yicha imtiyozlar belgilash. Kichik biznesni
rivojlantirishning hududiy dasturlarini ishlab chiqish. Kichik biznes
korxonalari uchun turar-joy bo‘lmagan binolarni ijaraga berish va ularni
sotuvga qo‘yish. O‘zbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi
O‘zbekiston Respublikasida tadbirkorlikni, eng avvalo kichik va xususiy
tadbirkorlikni rivojlantirishga ko‘mak berish. Xorijiy sheriklar bilan
amaliy
muzokaralar
va
aloqalarni
kengaytirishda,
eksportbop
mahsulotlarini
tashqi
bozorlarga
olib
chiqishda,
shuningdek
raqobatbardosh tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishni ta’minlaydigan
yangi ishlab chiqarishlarni tashkil etish hamda faoliyat ko‘rsatayotgan
ishlab chiqarishlarni texnik jihatdan qayta jihozlash uchun xorijiy
investitsiyalarni to‘g‘ridan to‘g‘rijalb qilishda tadbirkorlarga yordam
ko‘rsatish. Boshqa davlatlarning savdo-sanoat palatalari hamda
tadbirkorlar jamoat birlashmalari bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yish va
rivojlantirish. Tadbirkorlarga keng xizmat turlarini ko‘rsatish, jumladan
axborot ta’minoti va konsultativ yordam berish, O‘zbekiston Respublikasi
ishlab chiqaruvchilari, ular tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar
hamda investitsiya imkoniyatlari to‘g‘risida axborotlar, shuningdek
salohiyatli sheriklari va zamonaviy texnologiyalarni sotib olish
imkoniyatlari to‘g‘risida ma’lumotlar kiritilgan biznes-kataloglar nashr
etilishini tashkil qilish. Tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qulay muhitni
shakllantirish, biznes yuritishning umum qabul qilingan xalqaro huquq va
normalari tajribasini joriy etish chora-tadbirlarini amalga oshirish,
tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishda huquqiy va iqtisodiy shart-
sharoitlarni
yaxshilashga
yo‘naltirilgan
qonun
hujjatlarini
takomillashtirish yuzasidan takliflar tayyorlash. Tadbirkorlarni ifodalash
va ularning huquqlari hamda qonuniy manfaatlarini, shu jumladan
ularning davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari bilan munosabatlarida,
shuningdek sudda himoya qilish. Tadbirkorlik faoliyati uchun ta’lim
tizimini rivojlantirish va kadrlar tayyorlashda, tadbirkorlar o‘qishini
tashkil etish hamda malakasini oshirishda ularni qo‘llab quvvatlash
qo‘llab-quvvatlash .
Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, “Asaka banki”, “Mikrokreditbank”,
kredit beruvchi va kredit liniyalariga xizmat ko‘rsatuvchi tijorat banklari
Kichik biznes subyektlarini kreditlash uchun xorijiy kredit liniyalarini
jalb etish. O‘z mablag‘lari va jalb qilingan kredit resurslari, budjetdan
tashqari jamg‘armalar, xalqaro moliya tashkilotlari va xorijiy banklar
kredit liniyalari hisobidan kreditlar berish. Investitsiya loyihalarini
kompleks ekspertiza qilish. Kredit mablag‘laridan maqsadli
foydalanilishini nazorat qilish. Keng ko‘lamda bank xizmatlari ko‘rsatish
(faktoring, lizing, kredit, kafolatlar berish va boshqalar). Budjetdan
tashqari jamg‘armalar Kichik biznes subyektlariga kreditlar berish uchun
tijorat banklarida kredit liniyalari ochish. Kichik korxonalarning ustav
kapitalida qatnashish. Maslahat va axborot xizmatlari ko‘rsatish shaklida
texnik yordam ko‘rsatish. Infratuzilmani rivojlantirishga ko‘maklashish.
Olinadigan kreditlar va qo‘llab-quvvatlashning boshqa shakllari uchun
kafolatlar, majburiyatlar va kafilliklar berish. “Madad”, “Kafolat”,
“O‘zagrosug‘urta” sug‘urta kompaniyalari va boshqalar Kichik biznes
subyektlari tavakkalchiliklarini, shu jumladan, tuzilgan kontraktlarga oid
tavakkalchiliklarni sug‘urta qilish. Kreditlar olish, shu jumladan, xorijiy
tijorat banklari kreditlarini olish uchun zarur bo‘lgan sug‘urta kafolatlari
berish. O‘zbekiston Respublikasi Davlat mulki qo‘mitasi Qo‘shma
korxonalar tashkil etish, eksport mahsulotlari�i sotish bozorlarini, jahon
bozori kon’yunkturasi, mahsulot ishlab chiqarishning ilg‘or
texnologiyalari to‘g‘risidagi axborot bilan ta’minlash uchun xorijiy
sheriklar izlab topishda ko‘maklashish. O‘zbekiston Respublikasi Davlat
soliq qo‘mitasi Kichik tadbirkorlik subyektlariga ularning soliqlarni
to‘g‘ri hisoblashida va buxgalteriya hisobini yuritishida yordam
ko‘rsatish. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tekshirishlarni
tartibga solish va nazorat qiluvchi organlar faoliyatini muvofiqlashtirishni
takomillashtirish to‘g‘risida” 1996-yil 8-avgustdagi PF-1503-son
Farmonining
kichik
biznes
subyektlarini
tekshirishlarni
muvofiqlashtirish, xo‘jalik yurituvchi subyektlarni asossiz ravishda ko‘p
martalab tekshirishlar tufayli korxonalarni ishlab chiqarish faoliyatidan
uzoq vaqt chalg‘itilishiga yo‘l qo‘ymaslikka oid qismida qat’iy rioya
qilinishini ta’minlash, shuningdek, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik
subyektlariga soliq solishning soddalashtirilgan tizimini joriy etish.
O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va
savdo vazirligi Kichik tadbirkorlik subyektlarini tashqi iqtisodiy faoliyat
qatnashchilari sifatida ro‘yxatdan o‘tkazish. O‘zbekiston Respublikasi
Davlat statistika qo‘mitasi Yangi tashkil etilgan kichik biznes
korxonalarini davlat registriga kiritish va ularga davlat ro‘yxatidan
o‘tkazishning tegishli raqamini berish. Kichik biznes subyektlari
bo‘yicha davlat statistika hisobotini yuritish. Tashkiliy-huquqiy shakllari
va hududlar hamda tarmoqlar bo‘yicha kichik biznes korxonalarini tashkil
etish, tugatish dinamikasini ular faoliyatining asosiy ko‘rsatkichlarini aks
ettirgan holda tahlil qilish. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki
Tijorat banklarida kichik biznes subyektlarining hisob-kitob schyotlarini
ochishning, naq pul tushumi sifatida kichik biznes korxonalariga
tushadigan naqd valyutalarni inkassatsiya qilishning umumiy tartibini
belgilash. Kichik biznes korxonalarini kreditlashning umumiy qoidalarini
belgilash. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi Adliya vazirligida,
uning joylardagi organlarida davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va vazirliklar,
davlat qo‘mitalari, idoralar va joylardagi davlat hokimiyati organlarining
kichik tadbirkorlik masalalariga oid me’yoriy hujjatlarini ommaviy
axborot vositalarida e’lon qilish. Kichik biznes sohasidagi qo‘shma
korxonalarni va aksiyadorlik jamiyatlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish.
Qonunchilikning, shu jumladan, kichik biznesni rivojlantirish bilan
bog‘liq masalalar bo‘yicha qonunchilikning bajarilishini nazorat qilishni
ta’minlash. O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish, raqobat
va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash davlat qo‘mitasi Xususiy, kichik
tadbirkorlikni rivojlantirish konsepsiyalari va dasturlarini, shuningdek
ularni amalga oshirish mexanizmlarini ishlab chiqish. Investitsiya va
bozor tuzilmalarini tashkil etish va rivojlantirish, xususiy tadbirkorlik
subyektlarini qo‘llab-quvvatlash, ularning moddiy-texnika resurslari
olishlari, ular tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotish
bozorlariga kirib borishlari uchun teng shart-sharoitlar yaratishga
yo‘naltirilgan chora-tadbirlarni o‘z vakolatlari doirasida amalga oshirish.
Tadbirkorlik
subyektlarining
qonuniy
huquq
va
manfaatlarini
monopoliyaga qarshi qonunchilikni, iste’molchilar huquqlarini himoya
qilish, reklama faoliyati, bankrotlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini
buzayotgan nohalol raqobatchilardan, davlat boshqaruvi organlari,
mah�lliy davlat hokimiyati organlari va ularning mansabdor shaxslari
xatti-harakatlaridan o‘z vakolatlari doirasida himoya qiladi
Keyingi tahrirga qarang. (2-ilova O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 2006-yil 16-iyundagi 117-sonli qarori tahririda — O‘R
QHT, 2006-y., 24-son, 219-modda)
Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 27-maydagi 232-son qaroriga 3-
ILOVA
. Kichik tadbirkorlikni rivojlantirish uchun loyihalarni tanlab olish va
xorijiy kreditlarni berish (3-ilovaning nomi O‘zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28sonli qarori tahririda
— O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) TARTIBI
I. UMUMIY QOIDALAR 1. Mazkur tartib O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining “Xususiy tadbirkorlik, kichik biznesni
rivojlantirishni yanada rag‘batlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 1998-
yil 9apreldagi PF-1987-son Farmoniga muvofiq ishlab chiqilgan hamda
kichik tadbirkorlikni rivojlantirish uchun berilgan xorijiy banklar kredit
liniyalari doirasida loyihalarni tanlab olish va mablag‘ bilan ta’minlashni
boshlash mexanizmini belgilab beradi. (1-band O‘zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda
— O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) 2. Xorijiy kredit liniyalari
hisobiga mablag‘ bilan ta’minlashning ustuvor huquqiga: — eksportga
mo‘ljallangan mahsulotlar; — qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini va boshqa
mahalliy xomashyo resurslarini qayta ishlash bo‘yicha; — mashinasozlik
va elektron sanoati uchun detallar va uzellar; — kundalik ehtiyojdagi xalq
iste’mol tovarlarini ishlab chiqarishni nazarda tutadigan investitsiya
loyihalari ega bo‘ladi. . 3. Xorijiy kredit liniyalari hisobiga investitsiya
loyihalarini amalga oshirish uchun kreditlar kichik biznes subyektlari:
kichik firmalarga, kichik korxonalarga beriladi. (3-band O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli
qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) 4. Xorijiy kredit
liniyalari hisobiga investitsiya loyihalarini mablag‘ bilan ta’minlash
tadbirkorlik subyekti tanloviga ko‘ra namunaviy yoki yakka tartibdagi
loyihalar bo‘yicha amalga oshiriladi. .
5. Kichik tadbirkorlik subyektlariga kredit olish uchun zarur bo‘lgan
texnik-iqtisodiy va yuridik hujjatlarning to‘liq paketini ishlab chiqish va
tanlab olish bo‘yicha xizmatlarning to‘liq kompleksini taqdim etish: —
namunaviy loyihalar bo‘yicha — “O‘zinvestloyiha” respublika injiniring
kompaniyasi, O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar,
investitsiyalar va savdo vazirligi va tijorat banklari tomonidan; — yakka
tartibdagi loyihalar bo‘yicha — “O‘zinvestloyiha” kompaniyasi va tijorat
banklari tomonidan amalga oshiriladi. (5-bandning ikkinchi xatboshisi
O‘zbekiston
Respublikasi
Vazirlar
Mahkamasining
2005-yil
11avgustdagi 193-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2005-y., 32-33-son,
249-modda) 6. Loyihani ekspertiza qilish, tanlov o‘tkazish va loyihani
tegishli kredit liniyasiga kiritish ushbu kredit liniyasi berilgan vakolatli
bank tomonidan amalga oshiriladi.
II. NAMUNAVIY LOYIHALAR ASOSIDA IShLAB ChIQILADIGAN
INVESTITSIYa LOYIHALARINI AMALGA OShIRISh UChUN
XORIJIY KREDITLARNI BERISh
Xorijiy kredit liniyalari bo‘yicha kichik texnologiyalar va ixcham
asbob-uskunalardan
foydalangan
holda
namunaviy
investitsiya
loyihalarini ishlab chiqishni xorijiy kredit liniyalarining ijrochi vakolatli
banklarining
kreditlash
shartlaridan
kelib
chiqqan
holda
“O‘zinvestloyiha” kompaniyasi O‘zbekiston Respublikasi Tashqi
iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligi bilan birgalikda
amalga oshiradi. Namunaviy loyiha quyidagilarni o‘z ichiga olishi kerak:
xarid qilinadigan asbob-uskunalarning texnik-iqtisodiy parametrlari;
asbob-uskunalardan foydalanish shartlari; loyiha samaradorligini
baholash; loyihani qarzga olingan mablag‘lar hisobiga mablag‘ bilan
ta’minlash va qarzni uzishning asosiy shartlari. (7-bandning birinchi
xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005-yil
11avgustdagi 193-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2005-y., 32-33-son,
249-modda) . 8. Vakolatli bank ikki hafta muddatda namunaviy
loyihalarni ularning iqtisodiy samaradorligini aniqlash maqsadida
dastlabki ekspertizadan o‘tkazadi. Dastlabki ekspertiza natijasi ijobiy
bo‘lgan taqdirda namunaviy loyihalar Tashqi iqtisodiy aloqalar,
investitsiyalar va savdo vazirligi va vakolatli bank rahbariyati tomonidan
tasdiqlanadi. (8-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2005-yil 11-avgustdagi 193-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2005-y.,
32-33-son, 249-modda) . 9. Namunaviy loyiha tasdiqlangandan keyin
vakolatli bank namunaviy loyihalar to‘g‘risidagi axborotlarni va ushbu
loyihalarni amalga oshirish uchun kreditlar berilishi yuzasidan tanlov
(tender) o‘tkazish shartlarini ommaviy axborot vositalarida e’lon qiladi
yoki kichik biznes subyektlariga yetkazadi. (9-band O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli
qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) . 10.
Imkoniyatga ega bo‘lgan qarz oluvchi (kichik tadbirkorlik subyekti)
loyiha maqsadini ko‘rsatgan holda o‘z buyurtmanomasini yoki o‘zi
tanlagan namunaviy loyihani xorijiy kredit liniyasi berilgan vakolatli
bank bo‘linmasiga beradi. Buyurtmanomaga bank belgilagan talablarga
muvofiq kreditni ta’minlash bo‘yicha hujjatlar paketi ilova qilinadi.
Kichik tadbirkorlikni axborot-maslahat bilan qo‘llab-quvvatlash hududiy
markazlari qarz oluvchiga tenderda qatnashish uchun buyurtmanomalarni
rasmiylashtirishda amaliy yordam ko‘rsatadilar. (10-band O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli
qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda) . 11. Kredit
olishga buyurtmanomalarni ko‘rib chiqish va tender g‘olibini aniqlash
uchun vakolatli bank muassasasida Savdo-sanoat palatasi rahbari
boshchiligida doimiy ishlovchi tanlov komissiyasi tuziladi, uning
tarkibiga quyidagilarning hujjatlarni imzolash vakolatiga ega bo‘lgan
vakillari kiradi: vakolatli bank (ikki ovozga ega); Savdo-sanoat palatasi,
Dehqon va fermer xo‘jaliklari uyushmasi; Keyingi tahrirga qarang.
Kichik tadbirkorlikni axborot-maslahat bilan qo‘llab-quvvatlash hududiy
markazlari;
sug‘urta
agentliklari
(“O‘zbekinvest”,
“Madad”,
“O‘zinvestAIG”, “O‘zAIG”, “O‘zagrosug‘urta”); boshqa manfaatdor
tashkilotlar.
(11-bandning birinchi va uchinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 11-avgustdagi 193-sonli qarori
tahririda — O‘R QHT, 2005-y., 32-33-son, 249-modda) 12. Vakolatli
bank manfaatdor tashkilotlar bilan birgalikda bir oy muddatda: a)
tadbirkor tomonidan taqdim etilgan hujjatlarni ko‘rib chiqadi, undagi
mavjud ishlab chiqarish bazasining aytilgan maqsadlarga va belgilangan
ustuvorliklarga muvofiqligini tekshiradi; b) kreditni berish, undan
maqsadli foydalanishni nazorat qilish va uning o‘z vaqtida qaytarishni
ta’minlashning texnik va tashkiliy tartibini ishlab chiqadi; v) eksport
xulosalari bilan birga, kreditlar olishga buyurtmanomalarni tanlov
komissiyasiga ko‘rib chiqish uchun taqdim etadi. 13. Tanlov komissiyasi
tanlovni yakunlaydi va uning g‘olibini e’lon qiladi, unga loyihaning
qisqacha tavsifnomasi, kreditorlarning barcha talablarini ta’minlash
bo‘yicha o‘tkazilgan ishlar qayd etilgan tegishli xulosani beradi. 14.
Tanlov komissiyasining barcha a’zolari tomonidan imzolangan va uning
raisi tomonidan tasdiqlangan xulosa bankning kredit qo‘mitasi ko‘rib
chiqishi va kredit berish to‘g‘risida qaror qabul qilinishi uchun asos
hisoblanadi. 15. Imkoniyatga ega bo‘lgan qarz oluvchi tomonidan
vakolatli bankka hujjatlar to‘liq paketi bilan buyurtmanoma berilgan
sanadan to tegishli kredit shartnomasini imzolashgacha bo‘lgan eng ko‘p
muddat ikki oydan oshmasligi kerak. . (16-band O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 12-martdagi 121-sonli
qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan — O‘R QHT, 2004-y., 11-son,
127-modda) 17. Imkoniyatga ega bo‘lgan qarz oluvchining mulkini, shu
jumladan kreditni ta’minlash uchun garovga qo‘yilgan mulkini
sug‘urtalash, mazkur Tartibning 11-bandida ko‘rsatilgan sug‘urta
agentliklaridan birortasi tomonidan, ularning ustavlariga qat’iy muvofiq
ravishda amalga oshiriladi. III. YaKKA TARTIBDAGI LOYIHALARNI
IShLAB ChIQISh . 18. Kichik tadbirkorlik subyekti yakka tartibdagi
loyihani mablag‘ bilan ta’minlashni olish istagida u tegishli
buyurtmanoma bilan “O‘zinvestloyiha” kompaniyasiga yoki banklarda
tashkil etilgan, xorijiy kredit liniyalarga xizmat ko‘rsatuvchi injiniring
kompaniyalariga texnikiqtisodiy asoslanishni ishlab chiqish, biznes-reja
va xorijiy bankning kredit liniyasiga kiritish uchun zarur bo‘lgan boshqa
texnik hujjatlarni ishlab chiqish to‘g‘risida murojaat qiladi. (18-band
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-
yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-
modda) 19. Hujjatlarning to‘liq paketini tayyorlash tugagach
“O‘zinvestloyiha” kompaniyasi (tegishli injiniring kompaniyasi)
quyidagilarni tuzadi: a) kreditorlarning barcha talablarini ta’minlash
bo‘yicha o‘tkazilgan ishlar, loyihaning qisqacha tavsifnomasi berilgan
xulosa; b) tegishli kredit liniyasini ijro etish vakolatiga ega bo‘lgan
bankka tavsiyanoma, mazkur loyihani ushbu liniyaga kiritish uchun
batafsil asoslar bilan; v) korxonaning tavsiyanomani tayyorlash paytida
tuzilgan texnik pasporti. Yuqorida ko‘rsatilgan hujjatlarga ularni bankka
jo‘natishda quyidagilar ilova qilinishi kerak: shakllangan ustav
kapitalining miqdori to‘g‘risida xizmat ko‘rsatadigan bankdan ko‘chirma;
garov shartnomasining notarial tasdiqlangan nusxasi, agar u talab qilinsa;
Keyingi tahrirga qarang.
notarial
tasdiqlangan
sug‘urta
polisi.
Keyingi tahrirga qarang. 20. “O‘zinvestloyiha” kompaniyasining, tijorat
banklaridagi tegishli injiniring kompaniyalarining yakka tartibdagi
loyihalarni tayyorlash bo‘yicha xizmatlari qiymati kichik
biznes subyekti xohishiga ko‘ra unga berilayotgan kredit summasiga
kiritilishi mumkin. 21. Yakka tartibdagi loyihani ishlab chiqishga
buyurtmanoma berilgan sanadan to “O‘zinvestloyiha” kompaniyasida
(tegishli injiniring kompaniyasida) hujjatlar to‘liq paketi tayyorlashgacha
bo‘lgan eng ko‘p muddat ikki oydan oshmasligi kerak. 22. Imkoniyatga
ega bo‘lgan qarz oluvchining yakka tartibdagi loyihani mablag‘ bilan
ta’minlash yuzasidan buyurtmanomasini tijorat bankida ko‘rib chiqish
namunaviy loyihalar uchun nazarda tutilgan tartibda amalga oshiriladi.
Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 27-maydagi 232-son qaroriga 4-
ILOVA
Do'stlaringiz bilan baham: |