O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

3.3. Ranglarni aralashtirishning ikkita usuli. 
 Ranglarning hosil bo‘lishi 
Umumiy mulohazalar. 
Ravshanlik va rangdorliklarning xosil bo‗lish 
qonunlarini bilish
 
operatorga tasvir ob‘ektlarining rangli tavsiflarini boshqarishda 
o‗zining texnik vositalarini ishonch bilan qo‗llashda, xatti-harakatlarining 
natijalarini oldindan ko‗ra bilishda hamda yorug‗lik va rang bilan ishlashda 
hammasidan ko‗ra oqilona amaliy yechimlar topishda yordam beradi.
Spektral monoxromatik ranglardan tashqari tabiatdagi hamma mavjud ranglar 
aralashgan holda bo‗ladi, ya‘ni har xil rangli spektral nurlarning aralashmasidan 
tashkil topadi.
Yorug‗likning har qaysi spektral tarkibi ikkita usul bilan o‗zgartirilishi 
mumkin: yo unga yangi nurlarni qo‗shish bilan, yoki undan nurlarning bir qismini 
olib tashlash bilan. Ikkala holda ham nurlarning yangi tarkibi yangi rangni xosil 
qiladi.
Nurlar qo‗shilib ranglarni hosil qilishning birinchi usuli, qo‗shiluvchi yoki 
ADDITIV deb nomlanadi, nurlar ayrib tashlanadigan ikkinchi usul ayriluvchi yoki 
SUBTRAKTIV deb nomlanadi 
Kinoteleoperatorning amaliyotida ranglarni xosil qilishning ikkita holati ham 
uchrab turishi sababli, u yoki bu usul bo‗ysinadigan qonunlarni bilish talab qilinadi.