O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

Polyarizatsion (qutblashgan) yorug‘lik filtrlari 
 
Bu filtr tabiat qo‗ynida peyzajlarni, arxitektura inshootlarini fotosuratga olishda 
va avtomobil oynasi orqali, turli do‗konlarning oynalari orqali uning ichidagi insonni, 
turli ob‘yektlarni suratga olish uchun foydalaniladi.
Quyiroqda keltirilgan fotosuratlarda fotograf do‗kon vitrinasi ortida joylashgan 
gips haykallarni oyna ortidan fotosuratga tushirgan. Polyarizatsion filtrsiz olingan 
1
H.Angus Macleod ―Thin film optical filters‖ 

---

70 
suratda fotografning oynadagi aksi ham suratga tushib qolganini ko‗rishimiz 
mumkin. Polyarizatsion filtr bilan olingan suratda esa fotosuratning oyna orqali 
olinganligi umuman sezilmaydi. 
Polyarizatsion filtr – polyarizatsion ekran deb ham ataladi. U asosan oyna, suv, 
polirovka qilingan, sirtiga yaltiroq qatlam qoplangan jihozlardagi va yorug‗lik 
dog‗larini, ya‘ni bliklarni, misol uchun osmonning aksini va boshqa turdagi 
akslanishlarni yo‗qotish uchun ishlatiladi. Ba‘zan esa fotosuratda aks etayotgan 
osmonning yorug‗ligini kamaytirish uchun ham foydalaniladi. Video yoki kino 
filmlarni
tasvirga olish paytida polyarizatsion filtrdan foydalanganda panorama 
qilmaslikka harakat qilish kerak. Chunki filtr yo‗nalishining osmon qutbiga nisbatan 
o‗zgarishi tasvirning ekspozitsiyasining o‗zgarishiga olib keladi. Polyarizatsion 
filtrni tuman paytida ham ishlatish mumkin emas, chunki u havo ochiq paytdagi 
darajada kutilgan natijani bermaydi.