O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

 
 

---

4 
KIRISH. 
Kino va televideniye yorug‗likdan boshlanadi. Kino-telesyomka yoritish – bu 
texnologiya va mahoratning chatishmasidir. Amalda kino teleoperatorlar uchun bu 
fanning ahamiyati katta, chunki maxsus yoritishsiz dunyo standartlariga muvofiq 
yuqori sifatli tasvir olish mumkin emas. Mazkur fanda kino va televideniyeda 
ishlatiladigan xilma-xil turli yoritish texnologiyalarini asoslari va tuzilishlari 
yoritilgan. 
Yoritishda operator juda keng diapozondagi muammolar bilan tо‗qnash keladi, 
shu muammolarni hal qilish uchun kino-televizion programmalar ishlab chiqarishda 
juda kо‗p bir biriga bog‗liq bо‗lgan fanlar bilan yana bir marta tо‗qnash keladi. 
Shu fanlardan biri ―Yorug‘lik, rang va kompozitsiya asoslari‖ bо‗lib, bu fanda 
yorug‗lik energiyasining fizik tabiatidan boshlab, yorug‗lik о‗tkazish va qaytarish 
materiallarini spektral tarkibi, yorug‗lik manbalarining turlari kinoteleyoritish 
texnikasining asosiy xarakteristikalari va yoritish texnikasining ishlash 
prinsiplarigacha о‗rganiladi. 
―Yorug‘lik, rang va kompozitsiya asoslari‖ fani kinoteleoperatorlik yо‗nalishida 
talabalarga yetarli darajada ma‘lumotlarni yetkazish imkonini beruvchi bо‗limlardan 
iborat. 
Fanning asosiy maqsadi texnika ta‘lim yо‗nalishlarining extiyojlarini hisobga 
olgan holda, kinotele operatorlik yо‗nalishiga ajratilgan soatlar doirasida nazariy va 
amaliy operatorlik masalalarini yechish uchun zarur bо‗lgan maxsus tushunchalar va 
qonun-qoidalarni о‗rgatish va tanishtirishdan, bosqichma-bosqich bilimlarini 
chuqurlashtirib berish orqaliy ijodiy izlanish va mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini 
о‗zlashtirishdan, ularning ilmiy texnikaviy dunyoqarashini shakllashtirishdan 
zamonaviy yoritish texnika vositalari bilan tanishish va ulardan foydalanish 
kо‗nikmalarini shakllantirishni amalga oshirishga mо‗ljallangan. 
Fanning о‗zlashtirishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish, 
darslik va ma‘ruzalar matnlarining elektron versiyalaridan foydalanish kо‗zda 
tutilgan. 

---

5