O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

Yorug‘likning tо‘lqin tabiati 
– kо‗rish organi orqali rangni idrok etishning 
asosi. 
Tanlanma qaytish. 
Yorug‗lik sirtdan uning rangiga bо‗yalgan holda qaytadi. 
Metall sirtdan qaytgan yorug‗lik metall rangiga ega bо‗ladi.
Gazrazryadli chiroq. 
Yoy razryadi hisobiga yorug‗lik nurlantiradigan chiroq. 
Gazrazryadli chiroqlarga
 HML 
MSR, 
ksenonli, flyuoressentli, neonli chiroqlar misol 
bо‘ladi.
Garmoniya 
– biror bir narsaning muvofiqlik, muntazamlik birligi, qarama-
qarshiliklar birligi, meyor va mutanosiblik, muvozanatlik, mashtablilik. Albatta 
yuksaklik va gо‗zallik. 
Diametr 
– kо‗ndalang о‗lcham – geometrik shakllarda eng uzoq joylashgan 
ikki nuqtani birlashtiruvchi tо‗g‗ri chiziq kesmasi. Doira uchun – markaz orqali 
о‗tadigan va aylananing ikki nuqtasini birlashtiruvchi kesma.
Dizayn
– (inglizcha design – muhandis – konstruktor, lotincha designare – 
о‗lchab chiqish) – bu ijodiy faoliyat bо‗lib, uning maqsadi sanoat mahsulotlarining 
formal sifatlarini aniqlash hisoblanadi. Bu sifatlarga mahsulotning tashqi 
xushbichimligi ham kiradi, biroq eng muhimi ham iste‘molchi, ham ishlab 

---

150 
chiqaruvchi nuqtai nazarlari bо‗yicha buyumni yaxlit bittalikka aylantiruvchi 
strukturaviy va funksional о‗zaro bog‗lanishlari nazarda tutiladi. Dizayn sanoat ishlab 
chiqarishi bilan bog‗liq bо‗lgan insonni о‗rab olgan atrof muhitning hamma 
jabhalarini qamrab olishga intiladi.
Dizayn sanoat mahsulotlarini, ularning komplekslarini va tizimlarini badiiy 
texnik loyihalashning ijodiy usuli, jarayoni va natijasi bо‗lib, yaratilayotgan obyektlar 
va muhitlar ham utilitarlik, ham estetik jihatdan insonning imkoniyatlari va 
ehtiyojlariga eng kо‗p tо‗liq mos kelishga erishishga yо‗naltirilgan bо‗ladi.