|
12- MAVZU: MAKTABGACHA TA’LIM MUASSASALARIDA TABIAT BILAN TANISHTIRISH MASHG’ULOTLARINI O’TKAZISH VA TAXLIL QILISH
REJA
1.Tabiat bilan tanishtirish fanining ahamiyati.
2.Dasturning tuzilishi va mazmuni.
3.O’quv qurollari va dars turlari.
Мавзуга оид таянч тушунча ва иборалар: uzluksiz ta’lim tizimi, maktabgacha ta’lim, umumta’lim, oliy ta’lim, oliy ta’limdan keyingi ta’lim, malaka oshirish va kadrlarni qayta tayyorlash, dastur.
Hozirgi kunda davlatimizning bosh ustivor vazifalaridan biri bu chuqur bilimli, yetuk, dunyoqarashi keng, yuqori saviyali kadrlarni tayyorlashdir. Bu vazifani amalga oshirish uchun O’zbekiston Prezidentining bevosita boshchiligida «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» yaratildi. Bu dasturda ta’limning bosqichlari va asosiy 5 ta bugungi, vazifalari aniq ko’rsatib berilgan. Uzluksiz ta’lim tizimi — maktabgacha ta’lim — umumta’lim — oliy ta’lim — oliy ta’limdan keyingi ta’lim — malaka oshirish va kadrlarni qayta tayyorlashdan iborat. Yuqoridagi ta’lim tizimlardan biri uch yillik o’rta maxsus kasb xunar ta’limidir. Kasb — hunar kollejlari o’quvchilarning kasb - hunarga moyilligini, layoqatlarini bilim va ko’nikmalarini rivojlantiridi, ularga tanlagan yunalishlari buyicha bir yeki bir necha zamonaviy kasb egallash imkonini beradi. Yaxshi kasb - hunar egasi bulish insonning eng katta ziynati bo’lib, uning butun xayoti davomida katta foyda keltiradi. U farog’atga, kamolatga yetadi va uz kasbi orkali izzat — ikromga ega buladi. Kasb — hunar kollejlarida o’qitiladigan «Bolalarni tabiat bilan tanishtirish uslubiyoti va tabiatshunoslikdan amaliyot» kursining vazifasi bo’lajak tarbiyachilarning maktabgacha yoshdagi bolalar bilan «Bolalar bogchasida ta’lim - tarbiya dasturi»ga muvofiq ish olib borishga o’rgatishdan iborat. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni tabiat bilan tanishtirish jarayonida ularga ta’lim - tarbiya berish vazifalari amalga oshiriladi.
O’quvchilar bu kursni urganayotgan vaqtlarida amaliy mashg’ulotlarning ish rejasi va dars reja taxririni tuzish bogchada bolalarni tabiat bilan tanishtirish bo’yicha kilinadigan ishlarni kuzatish va uni o’zlari olib borishlari zarurligini bilib boradilar. Mana shu kursni o’qitishning ahamiyati shundaki, maktabgacha tarbiya muassasalari uchun kadrlar tayyorlashda uning uziga xos ya’ni xamda ximmati bor. Bu kurs fakat maktabgacha tarbiyachilarning bogchalarda tabiatga doir mashg’ulotlar utkazish bilan tanishtiribgina kolmay, ularni jonli va jonsiz tabiat, ularning biologik xususiyatlari, shuningdek ularni parvarishlashda bolalarda oddiy kunikmalarni xosil a qilish bilan tanishtiriladi.
O’quvchilar kursni o’qitish davomida xam nazariy xam amaliy bilim oladilar. Har bir mavzu amaliyot bilan porlab olib boriladi.
O’quvchilar bolalarni tabiat bilan tanishtirish kursini ukish davomida O’zbekistonning iqlimi, toglari, daryolari, voxalari yil fasllarini uziga xos xususiyatlari bilan tanishtiriladi.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish uslubiyoti boshka uslubiyatlar bilan uzviy boglikdir. Bolalarni tabiat bilan tanishtirishida ularning psixologik xolatiga, fikrlash kobiliyatiga sezgilarning tarakkiy etishiga katta ta’sir etishni yaxshi bilish lozim.
Kursning dasturi shunday tuzilganki, o’quvchilar ushbu uslubiyatni urganish bilan birga tabiatshunoslikdan amaliyot utkazish yullari bilan xam tenlik tanishadilar. Uning maqsadi o’quvchilarning jonajon ulkamiz tabiati, Vatanga muxabbat ruxida tarbiyalashib bolatar muassasalari koshida usimlik xayvonlarni parvarish qilish tabiat burchagi, ekinzor, gulzor, meva boglar barpo qilishga urgatishdan iborat. Bu kursning dasturi ilmiy asosda tuzilgan bo’lib, mavzular ketma - ketligi, pedagogik maqsadga va predmetning mazmuniga asoslangandir.
Dasturning har bir mavzusida amaliy mashg’ulotda o’rganiladigan masalalar ajratilgan. Dasturda tavsiya etilgan usullar va uslublar o’quvchilarning mustakil faoliyatlarini faollashtirishga yordam beradi. Dastur asosan 7 kismdan iborat bo’lib, ular quyidagilar.
1. Bog’cha bolalarining tabiat bilan tanishtirishning ahamiyati va vazifalari.
Mahalliy o’lka tabiati.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish buyicha bogcha dasturi.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish shakllari va uslublari.
5. Tabiat burchagi va yer maydonchasi bolalarni tabiat bilan tanishtirishning asosiy vazifasidir.
Bolalarni uy va yovvoyi hayvonlar bilan tanishtirish.
Bolalarni yil fasllari bilan tanishtirish: kuz, kish, bahor, yoz.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish kursini maqsadga muvofiq o’qitishda o’quv qurollarini ahamiyati beqiyos katta. O’quv qurollarini turi juda ko’p bo’lib, ular har bir mavzu mazmuniga qarab o’zgarib, yangilanib boradi. Kollejlarda tabiatshunoslikka doir kabinetlarga har bir yosh guruxning xususiyatini xisobga olgan xolda usimliklar joylashtiriladi. Kabinetda tabiat burchagi xam tashkil etilib, unda akvarium, kushlar, xayvonlar xam saqlanishi mumkin.
Pedagogik vazifalar: fanning maqsad va vazifalari bilan tanishtiradi, fanning tarkibiy tuzilmasi, o’quv faoliyatining baholash mezonlari, tavsiya qilinayotgan adabiyotlar ro’yhati haqida ma’lumot beradi. Bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi fanining predmeti, maqsad, vasifasi va fanni o’rganish bo’yicha olib borilayotgan ishlar tahlil qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
