O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti

20 
26 
70 
 
№ 
Mavzuning nomi 
Mavzuning qiskacha mazmun-mohiyati.
 
1 
O‘zbekistonning foydali 
o‘simliklari kursiga kirish. 
 “O‘zbekistonning  foydali  o‘simliklari”  fanining  maqsadi, 
vazifalari  va  o‘rganish  usullari.    Madaniy  va  tabiiy  holda 
uchraydigan  foydali  o‘simliklarning  guruhlari,  ekologiyasi  va 
ularning  inson  xayotidagi  roli,  ishlatilishi,  axamiyati,  tabiiy  
zaxiralari.    O‘simliklar  xom  ashyosi  zaxiralarini  o‘rganilish 
tarixi.  O‘zbekiston  FA  Botanika  instituti    va  O‘simliklar 
biokimyosi  institutlarida  olib  borilgan  ilmiy  –tadqiqot  ishlari.  
O‘zbek  olimlari  tomonidan  qo‘lga  kiritilgan  yutuqlar. 
O‘zbekiston  Respublikasi  “Qizil  kitobi”ga  kiritilgan  foydali 
o‘simliklarning turkum va turlari haqida tushuncha 
2 
Foydali o‘simliklarning 
xilma-xilligi . Foydali 
o‘simliklar ekologiyasi 
 
Foydali  o‘simliklarning  qo‘llanilishiga  qarab  guruhlarga 
bo‘linishi 
va 
klassifikatsiyalash. 
Amalda 
kengroq 
qo‘llanilayotgan  tizimlarga  tavsif.  O‘zbekiston  florasida  
tarqalgan  foydali  o‘simliklarni  xom-ashyosining  tutgan  o‘rni  va 
ishlatilishiga  qarab  asosiy  guruhlariga  ajratilishi.  Foydali 
o‘simliklarni tabiiy zaxiralarilan  qayta tiklash va muhofaza etish 
yo‘llari.  Foydali  o‘simlik  turlarining  tik  mintaqalar  va  turli 
ekologik  xududlar  bo‘yicha  tarqalishi.    Ekologik  omillarning  
tayyorlanayotgan xom-ashyo tarkibiga ta’siri. 
3 
Foydali o‘simliklarni 
etishtirish va ko‘paytirish 
Foydali  o‘simliklarni  etishtirish  va  ko‘paytirishdagi  o‘ziga  xos 
agrotexnik  tadbirlar.  Daraxt  va  butalarni  parvarish  qilish 
(oziqlantirish,  shakl  berish,  tuproqni  yumshatish,  sug‘orish  va 
h.).  Foydali  o‘simliklarni  urug‘laridan  ko‘paytirish.  Vegetativ 
organlar  orqali  sun’iy  vegetativ  ko‘paytirish  (tuganaklar, 
ildizpoyalar, piyozlar, ko‘chatlar, payvandlash orqali va h.). 
4 
Oziq – ovqat va sabzavot 
– poliz o‘simliklari 
O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari va madaniy navlari 
(don-dukkakli, oqsili, shakar beruvchi, yong‘oqmevali, sitrusli, 
mevalar va h.). Ularning sistematik o‘rni. O‘simliklar 
qoplamidagi ahamiyati. Tabiiy zahiralari. “Qizil kitob” ga kirgan 
turlari va ularni muhofaza qilish. Tabiiy resurslaridan oqilona 
foydalanish yo‘llari 
5 
Vitaminli va ziravor 
o‘simliklar. 
O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari va madaniy navlari. 
Ularning  sistematik  o‘rni.  O‘simliklar  qoplamidagi  ahamiyati. 
Tabiiy  zahiralari.  “Qizil  kitob”  ga  kirgan  turlari  va  ularni 
muhofaza  qilish.  Tabiiy  resurslaridan  oqilona  foydalanish 
yo‘llari. 
 
6 
Dorivor va   asal beruvchi 
o‘simliklar 
Dorivor  va  asalli  o‘simliklar-O‘zbekiston  florasida  keng 
tarqalgan  turlari.  Ularning  sistematik  o‘rni.  O‘simliklar 
qoplamidagi ahamiyati. Tabiiy zahiralari. “Qizil kitob” ga kirgan 
turlari  va  ularni  muhofaza  qilish.  Tabiiy  resurslaridan  oqilona 
foydalanish yo‘llari. 
 

---

7 
Moyli    va  efir–moyli 
o‘simliklar 
 
Moyli o‘simliklar-O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari. 
Ularning sistematik o‘rni. O‘simliklar qoplamidagi ahamiyati. 
Tabiiy zahiralari. “Qizil kitob” ga kirgan turlari va ularni 
muhofaza qilish. Tabiiy resurslaridan oqilona foydalanish 
yo‘llari. 
Efir–moyli  o‘simliklar-O‘zbekiston  florasida  keng  tarqalgan 
turlari.  Ularning  sistematik  o‘rni.  O‘simliklar  qoplamidagi 
ahamiyati.  Tabiiy  zahiralari.  “Qizil  kitob”  ga  kirgan  turlari  va 
ularni  muhofaza qilish.  Tabiiy resurslaridan oqilona foydalanish 
yo‘llari. 
8 
Oshlovchi moddalar 
saqlovchi hamda saponinli 
o‘simliklar 
 
O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari. Ularning sistematik 
o‘rni.  O‘simliklar  qoplamidagi  ahamiyati.  Tabiiy  zahiralari. 
“Qizil kitob” ga kirgan turlari va ularni muhofaza qilish. Tabiiy 
resurslaridan oqilona foydalanish yo‘llari. 
9 
Manzarali o‘simliklar 
 
O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari. Ularning sistematik 
o‘rni.  O‘simliklar  qoplamidagi  ahamiyati.  Tabiiy  zahiralari. 
“Qizil kitob” ga kirgan turlari va ularni muhofaza qilish. Tabiiy 
resurslaridan oqilona foydalanish yo‘llari 
10 
Em– xashak o‘simliklar 
 
O‘zbekiston florasida keng tarqalgan turlari. Ularning sistematik 
o‘rni.  O‘simliklar  qoplamidagi  ahamiyati.  Tabiiy  zahiralari. 
“Qizil kitob” ga kirgan turlari va ularni muhofaza qilish. Tabiiy 
resurslaridan oqilona foydalanish yo‘llari