O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti



Download 3,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet127/188
Sana13.09.2021
Hajmi3,91 Mb.
#173027
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   188
Bog'liq
Фойдали ўсимликлар УММ 1

Umumiy  tushunchalar.  Oziq-ovqat  o’simliklarining  asosiy  oila,  turkum  va 
turlarining ba’zi birlari bilan tanishib chiqamiz. 
Oila -  Junglandaceae- Yong’oqdoshlar 
Turkum -  Junglans L. -  Yong’oq 
Tur -  J. regia L. -  Grek yong’og’i 
Oila  7  ta  turkumga  mansub  60  ta  turni  birlashtiradi.  Asosan  Evrosiyo  va 
Amerikada  tarqalgan.  Gullari  ayrim  jinsli,  changchilari  kuchalasimon  to’pgulda 
joylashgan. Urug’chisi 2 ta mevacha bargning  qo’shilib o’sishidan hosil bo’lgan. 
Tugunchasi  ostki,  mevasi  yong’oq  meva.  Barglari  tog’  patsimon  murakkab,  efir 
moy  chiqaruvchi  bezchalardan  iborat.  O’zbekistonda  oddiy  yong’oq  (Juglans 
regia)  o’sadi.  U  Ugam,  Chotqol,  Xisor  tizmalarida  keng  tarqalgan.  Yong’oqlar 
davr  relikti  hisoblanadi. Bo’yi  30-40  metr, diametri    1,5-2  m  ga  etadigan  daraxt. 
Shox-shabbasi  keng,  ochiq  yerlarda  novdalari  yozilib,  yerga  tegib  yotadi. 
Po’stloqi  tiniq,  kulrang  qo’ng’ir  rangda.  Yosh  novdalari  qirrali,  qo’ng’ir  yashil 
kurtaklari yirik. Barglari yirik tog’ patsimon, uzunligi 44 sm gacha bo’lib, barglar 
soni  9  tagacha  etadi.  Uchidagi  bargi  boshqalariga  ko’ra  yirik,  efir  moyiga  boy. 
Gullari  ko’rimsiz,  aprel  oyining  boshlarida  gullaydi.  Mevasi  to’da  bo’lib 
joylashgan.  Yong’oqining  po’stini  seret  po’stloq  qoplagan  bo’lib,  unda  yog’, 
bo’yog’ va oshlovchi moddalar ko’p bo’ladi.  
Bu  daraxt  tez  o’suvchi,  qurg’oqchilikka,  sovuqqa  va  shamolga  chidamlidir. 
Serunum  tuproqlarni  yoqtiradi.  Yashil  davri  300-500  yil  agar  eski  shoxlarini 
kesib, parvarishlansa bundan ham ko’p yashashi mumkin. Yong’oqlar oziq-ovqat 
sanoatida,  texnikada,  mebel  sanoatida,  tabobatda  esa  dorivor  o’simlik  sifatida 
katta ahamiyatga ega. 
    Xalq  tabobatida  yong’oqning  gullari,  barglari,  etilmagan  yosh  g’o’ralari, 
mevalarining  po’stlari, yong’oq  po’choqi, mag’zi,  mag’zining  orasida bo’ladigan 
to’siqlari  va  moyidan  foydalaniladi.  Yong’oqning  yog’ochidan  qimmatbaqo 
buyumlar tayyorlanadi. 

Download 3,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   188




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish