O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti

12-mavzu. Xromatin va uning funktsiyalari. Xromosomalarning mutatsiyalarga uchrashi va uning oqibatlari. Xromatin va uning ximiyaviy ta’rifi. Mitotik xromosomalarning morfologiyasi. Kariotip va kariogramma. Xromosomalar morfologiyasi. Xromosomalarning faol qismlari: geteroxromatin va euxromatinning kimyoviy tuzilishi. O’simlik hujayrasining sun’iy reproduktsiyasi. Kariotip va uning oʻzgarishi, poliploidiya, aneuploidiya hodisalarining yuzaga kelishi. Xromosomalarning mutatsiyalarga uchrashi va uning oqibatlari. 1(133-140), 1(161-166), 3(139-143)
13-mavzu. Yadrocha, yadro membranasi poralari, karioplazma. Yadrochalar soni-hujayra metabolizmi darajasining koʻrsatkichi. 1(110-111), 3(153-156)Yadroning zich periferik plastinkasi – tuzilishi, ahamiyati. 3(178-179)
14-mavzu. Hujayra reproduktsiyasi. Meyoz I, II uning turlari va biologik ahamiyati. Mitoz fazalari va tsitokinez. Mitoz va unga hujayralarning tayyorgarlik holati. Mitozda xromosomalar harakati, hujayraning fiziologik oʻzgarishi. Mitotik faollik va mitotik indeks. Endomitoz, politeniya, polisomatiya, amitoz. Meyoz I va meyoz II. Meyozning biologik ahamiyati. Meyoz boʻlinish bosqichlari, biologik va genetik ahamiyati, xromosomalar sonining karrali qisqarishi boʻyicha tushuncha. 1(143-159), 3(424-467)
15-mavzu. Nekroz, apoptoz - ularning tabiati va ahamiyati. Hujayra patologiyasi va uning sabablari. Nekroz–hujayra membranasining oʻtkazuvchanlik qobiliyatini buzilishi. Apoptoz – hujayraning dasturlangan oʻlimi. Eliminatsiya jarayoni. 1(168-179), 3(481-487)

III. Amaliy mashgʻulotlari boʻyicha koʻrsatma va tavsiyalar

((Laboratoriya ishlari), (Seminar mashgʻulotlari), (Kurs ishi), (Mustaqil ta’lim) oʻquv rejada koʻrsatilgan turi (nomi) boʻyicha yoziladi)
Amaliy mashgʻulotlar uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi:

1. 
   Mikroskop, tuzilishi va u bilan ishlash qoidalari.
   
2. 
   Prokariot hujayralarning tuzilishi. Bakteriyalar va koʻk yashil suv oʻtlari.
   
3. 
   Eukariot hujayralarning xilma xilligi va ularni doimiy preparatlarda oʻrganish.
   
4. 
   Piyoz poʻsti hujayralarining tuzilishi, vaqtinchalik preparatlar tayorlash.
   
5. 
   Plazmoliz va turgor holati.
   
6. 
   Endoplazmatik toʻr va uning turlari.
   
7. 
   Golji apparati-tuzilishi va turlari.
   
8. 
   Lizosoma va uning turlari .
   
9. 
   Plastidalaring tuzilishi - xloroplast va xromoplast misolida.
   
10. 
    Mitoxondriyaning tuzilishi. Mikronaychalar va tsentriolaning tuzilishi.
    
11. 
    Ribosomaning tuzilishi.
    
12. 
    Nukleosoma va xromatin ipining tuzilishi. Metafaza xromosomalarining turlari. Xromosomalarning tsitogenetik oʻzgarishlari.
    
13. 
    Yadro membranasi va poralarni (teshikchalarni) tuzilishi. Yadrochaning sxematik tuzilishi.
    
14. 
    Mitoz fazalari. Meyozning I, II fazalari.
    
15. 
    Endoreproduktsiya va politeniya. Nekroz va apoptoz hodisasi.
    

Talaba amaliy mashgʻulotlarda vaqtinchalik preparatlar tayyorlaydi. Amaliy mashgʻulotlarda bajariladigan vazifalar quyidagi printsiplarga asosan tanlanadi: tirik biologik organizmlarning hujayraviy tuzilishini ifodalashga malaka hosil qildiruvchi, fanning mohiyatini anglatuvchi va mavzular orasidagi bogʻliqlikni anglatuvchi ma’lum miqdordagi jarayonlarni koʻrsatib berish imkoniga ega mavzular va organellalarning, doimiy preparatlardagi tasvirlari, sxematik rasmlari tanlanadi.
Amaliy mashgʻulotlarni tashkil etish boʻyicha kafedra professor-oʻqituvchilari tomonidan koʻrsatma va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Ma’ruza mashgʻulotlarida olgan bilim va koʻnikmalarni misol va masalalar echish bilan mustahkamlaydilar hamda yanada boyitadilar. Bunga jamoa boʻlib mashq qilish va mustaqil ishlash yoʻli bilan erishiladi.
Amaliy mashgʻulotlar multimedia qurulmalari bilan jihozlangan auditoriyada bir akademik guruhga bir professor-oʻqituvchi tomonidan oʻtkazilishi zarur. Mashgʻulotlar faol va interfaktiv usullar yordamida oʻtilishi, mos ravishda munosib pedagogik va axborot texnologiyalar qoʻllanilishi maqsadga muvofiq.
2.2 Amaliy mashg’ulotlar: