O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti alibekov u

 
2-savol: 
Xo‘jalik-madaniy tiplar. 

---

- 74 - 
 
2-savol bo`yicha dars maqsadi: Sibir xalqlarining x
o‘jalik-madaniy tiplarini tushuntiring. 
2-asosiy savolning bayoni:  
Tayganing piyoda ovchi va baliqchilari. 
Subarktikaning yovvoyi butular ovchilari. 
Ob, Amu
r,. Kamchatkaning o‘troq baliqchilari. 
Sharqiy Sibirning tayga bugulari ovchilari. 
Shimoliy Uraldan Chukotkaga qadar tundra bug‘uchilari. 
Tinch        okeani        qirgoq        va        orollarning        dengiz        xayvonlari 
ovchilari. 
Oltoy va Sayanning ovchi va chorvadorlari. 
8.Janubiy     va     G‘arbiy     Sibir,     Baykal     bo‘ii    dehqon     va chorvadorlari. 
Shimoliy  Osiyo  aholisining  etnogenezi  boshlanishi  miloddan  avv.  VI-I  ming  yillikka 
oiddir.  Xususan  oltoy  tillari  oilasiga  oid  etnoslarning  oldturk  va  oldmo‘g‘ullarga  bo‘linishi 
miloddan avv. I ming yillikda Mo‘tulistonda bo‘lgani extimol. Ular Sibirga shakllanib bo‘lgan 
qadimgi  turkiy  va  qadimgi  mo‘g‘ul  xalqlari  sifatida  tarqalganlar.  Tungus  tili  oid  qabilalar 
Sharqiy  Baykal  ortida  shakllanib  milodiy  asr  chegaralarida  shimolga  tarqala  boshlagan. 
Miloddan avv. III ming yillikning oxiri II chi ming yillikning boshlariga oid topilgan Afanasev 
madaniyati  axolisi  ko‘chmanchi  chorvachilik  bilan  shugullangan.  Irqiy  jixatdan  evropoid 
bo‘lgan  bu  aholi  oldEron  tillarida  gaplashgani  extimol.  Ularning  izlari  O‘rta  Osiyo,  Volga 
bo‘yidan topilgan. 
Jez  davri  (miloddan  avv.  III-I  ming  yilliklar)  Sibir  axolisi  madaniyati  xam  janub  bilan 
uzviy bog‘liq bo‘lgani tasdiqlangan.  Miloddan avv.  II-I  ming yilliklarda ketlarning ajdodlari, 
miloddan  avv.  I  ming  yillik-milodning  V  asrlarda  turkiy  qabilalar  Oltoy-Sayan  va  undan 
shimolga  tarqala  boshlagan.  Ular  yarim  ko‘chmanchi  chorvachilik  va  dehqonchilik  bilan 
shug‘ullang anlar.