O’A2-50 milliampergacha mo’ljallangan o`zgarmas tok milliampermetri, L1-6x2P
Termoelektron emissiya deb metallardan(suyukliklardan xam) issiklik natijasida
Elektron lampa metall yoki shisha balondan tashkil bo`lib, uning ichidagi xavosi
elektrodlardan biri katod bo`lib, u metall simdan tayyorlangan bo`ladi va undan elektr
toki o`tkazib kizdiriladi, natijada ballon ichida elektronlar bo`lo`ti xosil bo`ladi. Ikki
elektrodli lampa (diod) ichida silindrsimon metal-anod urtasidan o`tkazilgan bo`ladi.
Diodda tok xosil kilish uchun avvalo katod kizdiriladi va anod manbaning musbat
ko`tbiga ulanadi, xosil bo`layotgan tokni o`lchash uchun unga o`lchov asbobi
1-rasm. K- katod, A- anod, B- nakal batareyasi deb ataluvchi katodni kizdirish
uchun muljallangan o`zgarmas tok manbai, U - anodga musbat
kuchlanish beruvchi tok manbai, mA- anod tokini o`lchovchi mo`lliampermetr.
2-rasmda dioddagi tok kuchining anod kuchlanishiga bog`lanishi, ya'ni volt-amper
xarakteristikasi berilgan.
2-rasm
Anod potensiali nolga teng bo`lganda tok juda oz bo`ladi,bu tok katodda ajralib
chikkan ba'zi katta energiyali elektronlarning anodga Etib kelishi bilan tushun-tiriladi.
Anodga berilayotgan musbat kuchlanishortib borishi bilan tok ma'lum
O`t-tuyinish tokigacha ortib boradi. Katod temperaturasi ortib borishi bilan tuyinish
toki xam ortadi (T2>T1). Tuyinish tokining xosil bo`lishini tushuntiraylik. Tuyinish toki
xosil bo`lganda katoddan chikayotgan xamma elektronlar diod ichida xosil kilingan
maydon ta'sirida tula anodga Etib borgan bo`ladi.
Past kuchlanishlarda esa katoddan chikayotgan elektronlar tula anodga Etib borolmaydi.
Volt-amper xarakteristikasining boshlangich kismi xamma
Temperaturalarda bir xil bo`ladi. Boguslavskiy va Lengmyurlar bu oblast uchun
termoelektron tokining anod kuchlanishiga bog`lanishi quyidagicha bo`lishini isbotladi:
I=β
Bu yerda - katod temperaturasiga bog`lik bo`lmagan va uning o`lchami xamda
formasini xarakterlovchi o`zgarmas kattalikdir. Diodning (boshqa elektron
lampalarining xam) Volt-amper xarakteristikasi chizikli emas va u Om qonuniga
buysunmaydi, chunki diodning o`tkazuvchanligi o`zgarmas qiymatga ega bo`lmay,
uning ish rejimiga, ya'ni katod temperaturasi va anod kuchlanishga bog`likdir.
2.Ishni bajarish tartibi.
3-rasm bo`yicha sxemani yig`ing.
3-rasm. UA1-15 Voltgacha muljallangan o`zgarmas tok voltmetri, UA2-50
mo`lliampergacha muljallangan o`zgarmas tok mo`lliampermetri, L1-6x2P lampasi.
<0-30V> va <0-6.3V> yoqib uchirgichni <-> xolatiga keltiring.
3-rasmdagi sxemani asboblar shtatividagi manbaa klemmalari <0-30V> va
<0-6.3V> larga ulang. Anod kuchlanishini 0 dan 10 Volt roaligida o`zgartirib, nakal
kuchlanishini UH =6.3 volt o`zgarmas xolati uchun
I - anod toki bilan U - anod kuchlanishi orasidagi bog`lanishni oling.
O`lchash natijalari bo`yicha quyidagi bog`lanish grafiklarini chizing:
U
a
= const xol uchun I
a
= f(U
a
) , U
a
= const xol uchun I = f (U
h
)
Do'stlaringiz bilan baham: