O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi fizika

I

I

I

I

I

          

yoki                                      

n

i

i

I

1

0

 

                    

 

 

                

 

 

 

 

 

                                                              1-rasm  

 

                                                                (3)

 

 

 

      Kirxgofning birinchi qoidasi zaryadning saqlanish qonining natijasidir. Kirxgofning 

ikkkinchi  qoidasi  tarmoqlangan  zanjir  uchun  Om  qonuning  umumlashtirishdan  kelib 

chiqadi.2-rasmda  tasvirlangan  zanjirni  ko‘raylik.  Ixtiyoriy  tarzda  biror  yo‘nalishni,  

misol uchun soat strelkasi yo‘nalishini musbat ishorali deb tanlab olaylik. 

     Konturni shu yo‘nalish bo‘yicha aylanib o‘tuvchi kattaliklar (tok kuchi, kuchlanish) 

musbat  ishorali,  teskari  yo‘nalishda  aylanib  o‘tuvchi  kattaliklar  manfiy  ishorali  deb 

qabul  qilinadi.  Masalan,  konturni  soat  strelkasi  bo‘yicha  aylanib  o‘tishida    vujudga 

keltirilgan EYUK musbat hisoblanadi. 

     Konturning  har  bir  qismi  uchun  bir  jinsli 

bo‘lmagan Om  qonunini qo‘llaymiz. 

1

1

1

B

A

R

I

 

 

2

2

2

C

B

R

I

 

 

3

3

3

A

C

R

I

 

 

     Bu  tenglamalarni  hadma-had  qo‘shib  quyidagi 

ifodani olamiz: 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

 

 

I

1

I

2

I

3

I

4

I

5

I

1

I

2

I

3

I

4

I

5

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

          

 

 

 

 

 

 

 

              2-rasm 

 

3

2

1

3

3

2

2

2

1

R

I

R

I

R

I

                                              (4) 

yoki umumiy tarzda                 

 

n

i

i

n

i

i

i

R

I

1

1

                                                            (5) 

Bundan Kirxgofning  ikkinchi qoidasiga shunday ta’rif berish mumkin:  Tarmoqlangan 

elektr  zanjiridagi  har  qanday  berk  konturda  konturning  tegishli  qismlaridagi  tok 

kuchining  shu  qism  qarshiliklariga  ko‘paytmalarining  yig‘indisi  konturdagi  barcha